Η θεά Αθηνά ήταν ΜΙΝΩΙΤΙΣΣΑ!

Διαχρονική η λατρεία της σύμφωνα με τον διευθυντή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου που ανασκάπτει στη Μίλητο

Άγαλμα της θεάς Αθηνάς στο αέτωμα της Ακαδημίας Αθηνών. Σύμφωνα με ερευνητές η θεότητα πιθανώς είχε μινωική καταγωγή

Oι Κρήτες του βασιλιά Μίνωα είχαν ταξιδέψει ως τα βάθη της Μικράς Ασίας και είχαν εγκατασταθεί στη Μίλητο. Αλλά μαζί τους φαίνεται ότι πήραν και τη θεά Αθηνά αφού, όπως δείχνουν σύγχρονες ανασκαφές και μελέτες, η προέλευσή της μπορεί να είναι μινωική! Τα συμπεράσματα αυτά καταθέτει ο διευθυντής του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Αθήνα κ. Βολφ-Ντίτριχ Νιμάγερ, ανασκαφέας του ιερού της Αθηνάς στη Μίλητο, λέγοντας: «Η Αθηνά ήταν μία θεότητα τόσο πρώιμη όσο η Εποχή του Χαλκού, πιθανώς μάλιστα είχε μινωική καταγωγή.Φαίνεται ότι η λατρεία της στο ιερό της Μιλήτου εκτείνεται σε μία περίοδο που φθάνει σε διάρκεια περίπου τα 1.200 χρόνια».

Οι ανασκαφές των Γερμανών στη Μίλητο διαρκούν περισσότερο από έναν αιώνα και έφεραν το συγκεκριμένο ιερό στο φως ήδη από το 1904. Πολύ αργότερα όμως, μόλις το 1999, εντοπίστηκε η μινωική χρονολόγησή του. «Στις νέες μας ανασκαφές στον χώρο του ιερού της Αθηνάς βρήκαμε ένα μινωικό ιερό της Νεοανακτορικής περιόδου με σειρά πλίνθινων βωμών, αλλά και λατρευτικά αντικείμενα.Μεταξύ τους υπήρχαν τελετουργικά αγγεία,τμήματα επίχριστων τραπεζών προσφορών,αναθήματα και σπαράγματα τοιχογραφιών» είπε ο κ. Νιμάγερ κατά την ομιλία του με θέμα «Το ιερό της Αθηνάς στη Μίλητο: Η διαχρονικότητα της λατρείας από τη Μινωική στην Αρχαϊκή περίοδο» στο πλαίσιο των σεμιναρίων Μινωικής Αρχαιολογίας στην Αρχαιολογική Εταιρεία.

Ωσότου όμως οι αρχαιολόγοι οδηγηθούν σε αυτό το συμπέρασμα μεσολάβησαν πολλά. Ο ναός είχε αποκαλυφθεί κάτω από τα λείψανα δύο άλλων ναών της Αρχαϊκής εποχής σε ένα ανασκαφικό στρώμα κατοίκησης όπου βρέθηκε κεραμεική που χρονολογήθηκε στη Μυκηναϊκή εποχή. Στη συνέχεια των ανασκαφών (από το 1930 ως το 1968) που περιελάμβαναν την έρευνα αυτών των στρωμάτων αποκαλύφθηκαν τρεις φάσεις της Εποχής του Χαλκού, που συνδυάζονταν μάλιστα με αρχιτεκτονικά λείψανα.

Το επίπεδο της πρώτης φάσης περιελάμβανε μινωική κεραμική της Νεοανακτορικής περιόδου, ενώ τα επίπεδα της δεύτερης και της τρίτης είχαν μυκηναϊκή κεραμεική. Ο παλαιότερος ναός της Αθηνάς είχε κτισθεί απευθείας επάνω σε μυκηναϊκό οικοδόμημα με πλούσια ευρήματα, το οποίο ονομάστηκε από τους ανασκαφείς «Μέγαρον». Μάλιστα οι τότε ανασκαφείς Βάικερτ, Μάλβιτς και Κλάιμερ ερμήνευσαν το «Μέγαρον» ως ένα λατρευτικό οικοδόμημα πρόδρομο του ιερού της Αθηνάς, θεωρώντας το ως ένδειξη για τη διαχρονικότητα της λατρείας της από η μυκηναϊκή περίοδο. Πέραν αυτών όμως, όπως είπε ο κ. Νιμάγερ, η εύρεση μινωικών καταλοίπων επιβεβαίωσε και την παράδοση σύμφωνα με την οποία οι Κρήτες της εποχής του Μίνωα είχαν εγκατασταθεί στη Μίλητο.

Τη θεωρία αυτή όμως προσπάθησε να ανατρέψει μόλις πριν από λίγα χρόνια, το 2000, ο Χελντ στο βιβλίο του «Το ιερό της Αθηνάς στη Μίλητο» υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για την ύπαρξη ιερού της Εποχής του Χαλκού, που να προηγείται δηλαδή του γνωστού ως τότε ιερού της Αθηνάς.

Όπως κατέθεσε όμως ο διευθυντής του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, η δική του ανασκαφική ομάδα είχε ήδη προλάβει να αποκαλύψει το μινωικό ιερό.

Ευρήματα από το ιερό της Αθηνάς στη Μίλητο

Ευρήματα από το ιερό της Αθηνάς στη Μίλητο

«Στη συνέχεια η Μίλητος ήταν μία μυκηναϊκή εγκατάσταση.Αν και τα υστερότερα επίπεδα κατοίκησης της Εποχής του Χαλκού και εκείνα της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου ήταν πολύ κατεστραμμένααπό οικοδομικές δραστηριότητες της Ρωμαϊκής περιόδου, εν τούτοις υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για να υποστηρίξουν ότι οι Μυκηναίοι ανανέωσαν τη λατρεία,η οποία συνεχίσθηκε διαχρονικά ως το 490π.Χ.,όταν το ιερό καταστράφηκε από τους Πέρσες» καταλήγει ο κ. Νιμάγερ.