Ο δυόσμος και τα θεραπευτικά οφέλη του για την υγεία μας.

Ο γνωστός σε όλους δυόσμος δίνει ιδιαίτερη γεύση και φρεσκάδα στα φαγητά. Συνιστά ένα είδος μέντας, εγγενές στην Ασία και την Ευρώπη. Ωστόσο πέρα από το πλούσιο άρωμα, ξεχώρισε για τις ισχυρές ιδιότητες και τα μοναδικά θρεπτικά και θεραπευτικά συστατικά του, όπου αποτέλεσαν το έναυσμα ώστε το βότανο να εξαπλωθεί σε κάθε γωνιά της γης.

Μερικά από τα σημαντικά οφέλη είναι η συμβολή του στη μείωση της φλεγμονής, στην εξισορρόπηση των ορμονών, στη βελτίωση της μνήμης και στην αναζωογόνηση του νου. Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με τη

λεπτή γεύση και το ξεχωριστό και δροσερό άρωμα, το καθιστούν κατάλληλο για χρήση στην εναλλακτική και σύγχρονη ιατρική, αλλά κυρίως στη μαγειρική. Βρίσκει εφαρμογή σε κάθε φάση της γαστρονομίας μιας και ταιριάζει ιδανικά σε διάφορες παρασκευές φαγητών, ποτών και γλυκών.

Διατροφική αξία

Τα 100gr φρέσκου δυόσμου περιέχουν:

Ενέργεια: 44 Kcal (2%)*

Υδατάνθρακες: 8,41gr (6,5%)*

Πρωτεΐνη: 3,29 gr (6%)*

Λιπαρά οξέα: 0,73 g (3%)*

Φυτικές ίνες: 6,8 g (18%)*

Βιταμίνες

Βιταμίνη Α: 4054 IU (135%)*

Βιταμίνη Β1: 0,078 mg (6,5%)*

Βιταμίνη Β2: 0,175mg (13,5%)*

Βιταμίνη Β3: 0,948 mg (6%)*

Βιταμίνη Β6: 0,158 mg (12%)*

Βιταμίνη Β9:105 μg (26%)*

Βιταμίνη C: 13,3 mg (22%)*

Ηλεκτρολύτες

Νάτριο: 30 mg (2%)*

Κάλιο: 458 mg (64%)*

Μεταλλικά στοιχεία

Ασβέστιο: 199 mg (20%)*

Χαλκός: 0,240 mg (75%)*

Σίδηρο: 11,87 mg (148%)*

Μαγνήσιο: 63 mg (16%)*

Μαγγάνιο: 1,118 mg (48,5%)*

Ψευδάργυρος: 1,09 mg (10%)*

*RDA: Ποσοστό Ημερήσιας Συνιστώμενης Δόσης

Άλλες ωφέλιμες δραστικές ενώσεις του δυόσμου περιλαμβάνουν τα φλαβονοειδή όπως καρβόνη, λιμονένιο, ροσμαρινικό οξύ και μενθόλη, καθώς επίσης και παράγωγα καφεϊκού οξέος και ευκαλυπτόλη.

Οφέλη

Ορισμένα από τα πιο σπουδαία οφέλη του βοτάνου περιλαμβάνουν:

Ενισχύει το ανοσοποιητικό

Ένα φλιτζάνι τσάι δυόσμου σε καθημερινή βάση, είναι αρκετό για να βοηθήσει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος ενάντια σε βακτηριακές επιθέσεις. Σύμφωνα με μελέτες, ο δυόσμος διαθέτει ισχυρές αντιβακτηριακές ιδιότητες και ένα μεγάλο ποσοστό φυτοχημικών και μεταλλικών στοιχείων που έχουν την ικανότητα να εξουδετερώνουν άμεσα παθογόνους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου των Staphylococcus aureus, Salmonella typhi και Pseudomonas aeruginosa. Τα συγκεκριμένα βακτήρια είναι υπεύθυνα για μεγάλο φάσμα ασθενειών που κυμαίνεται από δερματικές λοιμώξεις μέχρι λοιμώξεις του ουροποιητικού, πεπτικού και αναπνευστικού συστήματος.

Ανακουφίζει από τα συμπτώματα των πολυκυστικών ωοθηκών

Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών είναι ένα από τα πιο συχνά γυναικολογικά προβλήματα. Κύριο χαρακτηριστικό της διαταραχής είναι η αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων, η οποία οδηγεί αναπόφευκτα σε ορμονική ανισορροπία. Η τακτική κατανάλωση δυόσμου φαίνεται να επιδρά ευεργετικά στη νόσο, με διαφόρους τρόπους.

Πιο συγκεκριμένα, περιέχει υψηλά ποσοστά αντιανδρογόνων, τα οποία συμβάλλουν στην μείωση των επιπέδων τεστοστερόνης, αλλά και στην εξισορρόπηση των τιμών της ωχρινοτρόπου ορμόνης. Μιας πολύτιμης ουσίας που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη σωστή λειτουργία των ωοθηκών. Παράλληλα, οι αντιοξειδωτικές του δράσεις, μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων που προκύπτουν ως συνέπεια της ασθένειας, όπως η παχυσαρκία, η κυστική ακμή και η υπογονιμότητα.

Προάγει την υγεία του πεπτικού συστήματος

Τα αντιφλεγμονώδη συστατικά του δυόσμου μπορούν να βοηθήσουν στην άμεση ανακούφιση των γαστρεντερικών προβλημάτων όπως κράμπες και έλκος στομάχου, μετεωρισμό και σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.

Επιπροσθέτως, ο δυόσμος έχει την ικανότητα να εμποδίζει την ανάπτυξη του βακτηρίου Helicobacter pylori, το οποίο συνιστά την πιο συνηθισμένη αιτία των γαστρεντερικών διαταραχών όπως η χρόνια γαστρίτιδα και τα γαστρικά έλκη.

Καταπολεμά την κακοσμία του στόματος

Η πιο κοινή αιτία της δυσάρεστης αναπνοής είναι η ανάπτυξη βακτηρίων στην στοματική κοιλότητα. Ο δυόσμος έχει ισχυρές αντιβακτηριακές ιδιότητες που βοηθούν στην εξουδετέρωση των βακτηρίων που προκαλούν κακοσμία και ασθένειες των ούλων, συμπεριλαμβανομένης της ουλίτιδας. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός, ότι ο δυόσμος αποτελεί βασικό συστατικό σε πολλά προϊόντα στοματικής φροντίδας όπως οδοντόκρεμες, στοματικά διαλύματα και τσίχλες.

Μειώνει το στρες

Η καρβόνη που βρίσκεται στην χημική δομή του βοτάνου, εκτός του ότι είναι υπεύθυνη για την ξεχωριστή μυρωδιά του, διαθέτει και ιδιότητες που χαλαρώνουν το νευρικό σύστημα. Έτσι, η κατανάλωση ενός φλιτζανιού ροφήματος από δυόσμο, συνιστά αποτελεσματική φυσική λύση για την μείωση των επιπέδων του στρες, του άγχους και της κατάθλιψης.

Ενισχύει τη μνήμη

Ο δυόσμος φαίνεται να επιδρά ευεργετικά και στις γνωστικές λειτουργίες. Πιο συγκεκριμένα, το ισχυρό αντιοξειδωτικό που βρίσκεται στη σύνθεσή του και ονομάζεται λιμονένιο, σε συνδυασμό με τις πολυφαινόλες και το ροσμαρικό οξύ, βοηθούν μόνο στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών και διεγείρουν τη δραστηριότητα των νευροδιαβιβαστών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, την βελτίωση των γνωστικών λειτουργιών συμπεριλαμβανομένης της μνήμης, της αντίληψης, της σκέψης κ.α.

Καταπολέμα τις αναπνευστικές διαταραχές

Οι ισχυρές φαινολικές ενώσεις του βοτάνου έχουν την ικανότητα να καταπολεμούν την φλεγμονή των πνευμόνων και το οξειδωτικό στρες.

Ως εκ τούτου, η τακτική κατανάλωση δυόσμου μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών που σχετίζονται με το αναπνευστικό σύστημα όπως το βρογχικό άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Κατά του καρκίνου

Οι ελεύθερες ρίζες θεωρούνται ως κύρια αιτία της μετάλλαξης των υγιών κυττάρων, η οποία οδηγεί αναπόφευκτα σε χρόνιες και σοβαρές ασθένειες, όπως ο καρκίνος. Σύμφωνα με μελέτες τα αντιοξειδωτικά που βρίσκονται στο δυόσμο, είναι σε θέση να εξαλείψουν τις ελεύθερες ρίζες και να προστατεύσουν τον οργανισμό από αυτού του είδους τις παθήσεις.

Προάγει την υγεία της καρδιάς

Ο δυόσμος με την αντιοξειδωτική του ικανότητα συμβάλλει και στη διατήρηση της υγείας της καρδιάς. Δεδομένου ότι το οξειδωτικό στρες είναι άρρηκτα συνδεδεμένο και με καρδιαγγειακά προβλήματα.

Ταυτόχρονα, η υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο (2 κ.γ. φρέσκου δυόσμου παρέχουν στον οργανισμό το 7,5,% των ημερήσιων αναγκών), ενισχύει την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και αιμοσφαιρίνης. Γεγονός που βελτιώνει τη λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος.

Προστατεύει το ήπαρ

Το εκχύλισμα του βοτάνου φαίνεται να είναι ευεργετικό και για το ήπαρ. Σύμφωνα με μελέτες, ο δυόσμος περιέχει βιοδραστικές ενώσεις και αντιοξειδωτικά που προστατεύουν το συκώτι από τις βλάβες που προκαλεί η νικοτίνη.

Ο δυόσμος στην παραδοσιακή και τη σύγχρονη ιατρική

Σχεδόν όλα τα μέρη του βοτάνου αξιοποιούνται τόσο από την παραδοσιακή, όσο και από την σύγχρονη ιατρική.

Πιο συγκεκριμένα:

Το αφέψημα δυόσμου είναι μια εξαιρετική εναλλακτική επιλογή για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του πονοκεφάλου, της κόπωσης, του άγχους και των αναπνευστικών προβλημάτων όπως το άσθμα, η βρογχίτιδα κ.α. Επίσης, είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την ανακούφιση των στομαχικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένης της ναυτίας και του μετεωρισμού.

Το αιθέριο έλαιο του βοτάνου έχει αναλγητικές και αντιβακτηριακές ιδιότητες, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για τοπική εφαρμογή και έτσι μπορεί να καταπραΰνει από δερματικές διαταραχές όπως η φαγούρα κ.α. Παράλληλα, εφαρμόζεται και στην παρασκευή αλοιφών, φαρμάκων, οδοντόκρεμας και στοματικού διαλύματος.

Ο δυόσμος μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης για την παρασκευή ροφημάτων, ποτών, σε συνταγές μαγειρικής, γλυκά και τσίχλες.

Τσάι από δυόσμο

Το τσάι από δυόσμο μπορεί να παρασκευαστεί είτε από φρέσκα, είτε από αποξηραμένα φύλλα. Βέβαια, τα αποξηραμένα φύλλα έχουν πιο «δυνατή» γεύση από τα φρέσκα. Συνεπώς η ποσότητα των αποξηραμένων φύλλων που απαιτείται, είναι μικρότερη από αυτήν των φρέσκων, περίπου το 1/3.

Διαδικασία παρασκευής τσαγιού από δυόσμο

Ρίχνουμε σε ένα κατσαρολάκι 1 έως 3 κ.γ. (ανάλογα με την ένταση της γεύσης που επιθυμούμε) αποξηραμένα φύλλα δυόσμου. Στην συνέχεια, προσθέτουμε 2 φλιτζάνια νερό και το αφήνουμε σε χαμηλή φωτιά μέχρι να βράσει. Τέλος, σουρώνουμε το μείγμα και πίνουμε. Μπορούμε να το απολαύσουμε ζεστό ή παγωμένο.

Εάν θέλουμε να ενισχύσουμε τη γεύση του ροφήματος προσθέτουμε μερικές σταγόνες λεμόνι ή λίγο μέλι.

Προφυλάξεις – Παρενέργειες

Όταν ο δυόσμος καταναλώνεται με μέτρο (2-3 φλιτζάνια την ημέρα) και αποτελεί μέρος μια υγιεινής διατροφής, μόνο οφέλη θα μπορούσε να προσφέρει. Εν τούτοις, η υπερκατανάλωση του είναι πιθανό να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία.

Αναλυτικότερα,

Ο δυόσμος είναι ένα δημοφιλές φάρμακο για την καταπολέμηση της πρωινής αδιαθεσίας και της ναυτίας. Ωστόσο, οι έγκυες και όσες θηλάζουν θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές ως προς τη χρήση του βοτάνου. Επίσης, θα πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλεύονται τον γιατρό τους πριν το συμπεριλάβουν στην καθημερινή διατροφή τους.

Οι υπερβολικές ποσότητες δυόσμου μπορεί να επηρεάσουν δυσμενώς τη λειτουργία του ήπατος και των νεφρών. Ως εκ τούτου, τα άτομα που ταλαιπωρούνται από νεφρικές ή ηπατικές διαταραχές, καλό είναι να αποφεύγουν την κατανάλωση του.

Όσοι είναι αλλεργικοί στη μέντα, είναι πιθανό να είναι αλλεργικοί και στο δυόσμο. Για τον λόγο αυτό, καλό είναι να αποφεύγουν τη χρήση του, καθώς μπορεί να εμφανίσουν ορισμένα δυσάρεστα συμπτώματα όπως στομαχικό άλγος, ερεθισμό στο λαιμό, δερματικά εξανθήματα, κεφαλαλγία, ζάλη κ.α.