Σήμερα επιλέγουμε στο Λογοτεχνικό
περιβόλι, στίχους από την ποιητική συγκομιδή του βραβευμένου
και πολυτάλαντου
Κύπριου ποιητή ,
Νίκου Πενταρά ,
Νίκου Πενταρά ,
στίχους,
που αναδεικνύουν την ευαισθησία και της ψυχής του την καθαρότητα και λεπτότητα.
Την νικηφόρα πάλη που γίνεται μέσα από τους στίχους του,
για το Φως απέναντι στο σκοτάδι ,
και μας αποδεικνύει με την πένα του,
την απλότητα και την ρομαντική ψυχή του ,
με την οποία πραγματεύεται Μεγάλες ιδέες, Ιδανικά και
νοήματα, με μιαν ήρεμη και νηφάλια εικονοπλαστική διάθεση,
χωρίς εξάρσεις και εντυπωσιασμούς,
αλλά με την Αγάπη ολόφωτη να κατευθύνει το Νου και την καρδιά του ποιητή.
Την νικηφόρα πάλη που γίνεται μέσα από τους στίχους του,
για το Φως απέναντι στο σκοτάδι ,
και μας αποδεικνύει με την πένα του,
την απλότητα και την ρομαντική ψυχή του ,
με την οποία πραγματεύεται Μεγάλες ιδέες, Ιδανικά και
νοήματα, με μιαν ήρεμη και νηφάλια εικονοπλαστική διάθεση,
χωρίς εξάρσεις και εντυπωσιασμούς,
αλλά με την Αγάπη ολόφωτη να κατευθύνει το Νου και την καρδιά του ποιητή.
Ο ποιητής Νίκος Πενταράς
είναι αυθεντικός, ανθρωποκεντρικός, αληθινός, αντικειμενικός ,
με έντονο το λυρικό στοιχείο στους στίχους του
και ταυτόχρονα σεμνός , όπως αρμόζει σε δάσκαλο και Ποιητή!
είναι αυθεντικός, ανθρωποκεντρικός, αληθινός, αντικειμενικός ,
με έντονο το λυρικό στοιχείο στους στίχους του
και ταυτόχρονα σεμνός , όπως αρμόζει σε δάσκαλο και Ποιητή!
Διαβάστε περισσότερα στο Αφιέρωμά μου για τον ποιητή:
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
ΣΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΝΙΚΟ ΠΕΝΤΑΡΑ .
Επιμέλεια κειμένου:
Ρένα Τζωράκη-Μανουκάκη©.
https://logotexnikoperiboli.blogspot.com/2019/03/blog-post_375.htmlΡένα Τζωράκη-Μανουκάκη©.
Σας παραθέτω μερικά αποσπάσματα από τις ποιητικές συλλογές του:
«Ξέρω μόνο» του Νίκου
Πενταρά
Δεν ξέρω
αν οι στίχοι μου μπορούν
να χωρέσουν τον πόνο σου
ούτε πάλι ξέρω αν έχουν τη δύναμη
να τον σηκώσουν
και να τον ταξιδέψουν πέρα μακριά
όπως οι γερανοί
τ’ αποδημητικά πουλιά
στα φιλόξενα φτερά τους.
Ξέρω μόνο
πως είναι τόσο δυνατοί
όσο χρειάζεται
να γίνουν Αγάπη
και μέσα τους
μια για πάντα να σε κλείσουν.
« Σταύρωση» του Νίκου Πενταρά
Από την ποιητική συλλογή: ("Σε
φόντο φθινοπωρινό", 2015)
Γραμματείς και φαρισαίοι
επώνυμοι κι ανώνυμοι
αλεπούδες ντυμένες την αθωότητα σου
θα ετοιμάζουν πάντα
τον σταυρό και τα καρφιά
στα υποχθόνια τους εργαστήρια
και μετά στον γολγοθά σου
άδικα να σε σταυρώνουν
προσωρινή καθήλωση η σταύρωση
και ο σταυρός ανάσταση
το πένθος
η θλίψη
κι ο θάνατος
στους σταυρωτές σου
«χαίροις», λοιπόν, «ο ζωηφόρος σταυρός»
ο σταυρός του μαρτυρίου σου.
« Ταξίδι» του Νίκου Πενταρά
Από την ποιητική συλλογή "Σε φόντο φθινοπωρινό", 2015
Από την ποιητική συλλογή "Σε φόντο φθινοπωρινό", 2015
Καράβι φορτωμένο
ανέμους χρόνια
θάλασσες μνήμες
όνειρα γλάρους και καταιγίδες
ταξιδεύω
κάβοι μαχαίρια
φτερά σε καρχαρίες
φάροι φανάρια
σε λιμανιών φιέστες
διακοσμητικά
ψαριών παθήματα
που δεν τους γίνονται ποτέ μαθήματα
κι όμως
επιμένω να ταξιδεύω
κι εξακολουθώ να λέω
τον κάβο κάβο
και το φάρο φάρο.
«Απόλυτη σιωπή και το
φεγγάρι »του Νίκου Πενταρά
(Από την ποιητική συλλογή "ΣΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ
ΦΕΓΓΑPIOY", 2009
Απόλυτη σιωπή και το φεγγάρι
σου στέλνει χαιρετίσματα
με τη βραχνή φωνή του γκιόνη
απόμακρη κιθάρας μουσική
που σπαρταρά στο φύλλωμα της λεύκας
σαν ψάρι μες στο δίχτυ
αργοπεθαίνοντας.
«Ναυάγιο» του Νίκου Πενταρά
(από την ποιητική συλλογή "ΣΤΗ ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ
ΦΕΓΓΑΡΙΟΥ", 2009
Την κόγχη του περάσματος
ανάμεσα στων κοχυλιών τα καύκαλα
και στους θρυμματισμένους αμφορείς
στην απαλάμη του νερού
και του καιρού τη στρόφιγγα
διαβαίνεις καθημερινά.
Θολά τα μάτια στα λιβάδια των φυκιών
αρμύρας γεύση στα κορμιά τα
μπρούντζινα
μαρμαρωμένα στο βυθό καράβια πλήθος
σιτάρι, λάδι και κρασί στ’ αμπάρια
τους
που ναυαγήσανε πριν από χρόνια
χωρίς ποτέ στα μάτια σου να
ξεπροβάλουν
έστω τα λευκά πανιά τους.
10 «ΧΑΪΚΟΥ» του Νίκου
Πενταρά
1. Στην τζαμαρία
κόκκινο γαρύφαλλο
κι εσύ απ’ έξω.
2. Πλήθος τζιτζίκια
τζίτζι τζίτζι τζιτζιτζί
ήταν Κασάνδρες.
3.
Τριανταφυλλιές
μπουμπούκια στα κλωνάρια
γιατί αργείτε;
4.
Ωραία λόγια
μοιάζουν επικήδεια
φέρτε λιβάνι.
5.
Ένα λουλούδι
πεταμένο στη λάσπη
σε θυμήθηκα.
6.
Πέταγμα πουλιών
ζευγάρωμα ζαρκαδιών
χαίρε, ειρήνη.
7.
Αντί για φανούς
κρυφά μέσα στη νύχτα
άναβες στίχους.
8.
Γόρδιος δεσμός
βαθειά πληγή στα στήθια
Μέγας Χωρισμός.
9.
Μέσα στη νύχτα
οι λέξεις βουβάθηκαν
άδειες οι στέρνες.
10.
Στα περιβόλια
ξεχείλιζες με στίχους
τις άδειες στέρνες.
«Θα σβήσω» του Νίκου
Πενταρά
"Στη σιωπή των
κογχυλιών"
Θα σβήσω
τα ίχνη των βημάτων μου στην άμμο
θα καταργήσω
τις παρενθέσεις ιστοριών
που χάραξα στα βράχια
κι από αφρός στην παραλία
θα γίνω πέλαγος
ν’ αφουγκράζομαι τις ιστορίες
του αρχέγονου γαλάζιου
στη σιωπή των κογχυλιών.
«Σε φιλώ» του
Νίκου Πενταρά
(από την ποιητική σύνθεση "ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΑΝΑΜΟΝΗΣ")
Σε φιλώ
στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα
με τη σειρά Βορράς, Νότος, Ανατολή,
Δύση
και πάλι απ’ την αρχή
τέσσερις εποχές το χρόνο
σε ταξιδεύω
πάνω σε τέσσερις ρόδες για ευστάθεια
τέθριππο καλοτάξιδο
ν’ αποτυπώνει τις στιγμές σου
σε τετραχρωμία
σου γράφω
κουαρτέτα και για τα τέσσερα είδη
εγχόρδων
της συμφωνικής ορχήστρας
βιολί, βιόλα, βιολοντσέλο,
κόντρα-μπάσο
σου προσφέρω
τα τέσσερα πρωταρχικά στοιχεία
νερό, αέρα, γη, φωτιά
να φτιάχνεις το δικό σου κόσμο
όχι γιατί είμαι προληπτικός
με τον αριθμό τέσσερα,
αλλά γιατί σε γνοιάζομαι
και θα μπορούσα
για ’σένα
να τετραγωνίσω ακόμα
και τον κύκλο.
«Ελπίδα» του Νίκου Πενταρά
Το Φως
ντυμένο στα λευκά
βγαίνει σεργιάνι κάθε βράδυ στα
σοκάκια
τα βήματά του στο πλακόστρωτο
του δειλινού καμπάνες
στη μνήμη μου ξυπνούν
φθινόπωρα και χειμωνιές ατέλειωτες
μα που στην πόρτα μου μπροστά
εναποθέτουν
ολάνθιστα χρυσάνθεμα
σημάδι κάποιας άνοιξης που πάντα
καρτερώ
μα που δεν καταδέχτηκε
έστω μια μαδημένη ανθοδέσμη
στην πόρτα μου μπροστά να εναποθέσει
τα βήματά του στο πλακόστρωτο
κατάλευκα μαντίλια γλάρων π’
αρμενίζουν
στο γλαυκό βλέμμα της θάλασσας
δίπλα σε σκάφη γκρίζα με κόκκινα
πανιά
που πάντα προγραμμάτιζαν τη ρότα τους
μα πάντα βρίσκαν κόντρα τον καιρό
κι ακόμα ψάχνουν
χρόνια τώρα
για να βρουν λιμάνι.
«Πλάνη» του Νίκου Πενταρά
(Από την ποιητική σύνθεση
«ΕΠΑΝΟΔΟΣ», 1992)
«Απύθμενο το μέγεθος της πλάνης»,
µονολογώ µε θλίψη
και ξαφνικά την Αχαιών Ακτή κι όλα τα
γύρω µέρη
τα συνταράζει έκρηξη εκκωφαντική.
Γαλέρα που στη θάλασσα αρµενίζει
τινάζεται σε θρύψαλα.
κι όλοι κοιτάζουν τροµαγµένοι
χωρίς να ξέρουν τι να υποθέσουν
µέχρι π' αναγνωρίζουν ανάµεσα στα
θρύψαλα
την άφοβη Κυπριοπούλα Μαρία τη
Συγκλητική
µε το δαυλό στο χέρι να τους φωνάζει
«Ελευθερία ή θάνατος»
προτού να τη ρουφήξει η θάλασσα
µα πριν καλά - καλά συνέλθουν απ' το
ξάφνιασµα
σαλεύουν τα χαλάσµατα, η γης ανοίγει
κι από µέσα ξεπροβάλλουν
αποκεφαλισµένοι
οι τρεις Επίσκοποι της Κύπρου
Λαυρέντιος Κερύνειας, Μελέτιος Κιτίου
και Πάφου Χρύσανθος
κρατώντας σ' αρτοφόριο τις άγιες
κεφαλές τους
και πίσω τους ο Αρχιεπίσκοπος
Κυπριανός
κρατώντας απ' το χέρι
τον αρχιδιάκονο και γραµµατέα του
Μελέτιο
δείχνονταις τα σηµάδια τ'
απαγχονισµού τους.
Τους βλέπω να περνούν µ' ευλάβεια -
όπως σε λιτανεία -
εµπρός από τους εν δουλεία
κι εκείνοι τους κοιτούν αµίλητοι και
δακρυσµένοι
µέχρι που χάνονται και πάλι στα
χαλάσµατα
οπότε ψαλµωδίες αναστάσιµες δονούνε
τον αγέρα
µέχρι το λιόγερµα, που εγκαταλείπουν
την προσπάθεια
της επανόδου τους στην Αχαιών Ακτή
οι εν δουλεία
και µένει πάλιν η ψυχή µου
περίλυπη µέχρι θανάτου,
γιατί ως ποιητής
αδυνατώ να φέρω εις πέρας την
αποστολή μου
- να οδηγήσω, δηλαδή,
τους εν δουλεία στην Αχαιών Ακτή -
κι έτσι θα περιμένω ακόμα
μέχρι ν' αξιωθώ να δω κι εγώ την
Ακανθού.
Θα περιμένω...
Βιογραφικά στοιχεία για τον
ποιητή Νίκο Πενταρά
και λίγα λόγια για το συγγραφικό του έργο:
και λίγα λόγια για το συγγραφικό του έργο:
Βιογραφικό Σημείωμα:
Ο Νίκος Πενταράς γεννήθηκε στη
Χλώρακα της επαρχίας Πάφου το 1949. Πήρε τα πρώτα γράμματα στο Δημοτικό Σχολείο
του χωριού του. Είναι απόφοιτος του Α' Γυμνασίου Πάφου και της Παιδαγωγικής
Ακαδημίας Κύπρου. Διορίστηκε δάσκαλος το 1970. Παρακολούθησε τα μαθήματα του
Προγράμματος Επιμόρφωσης των εν Υπηρεσία Δασκάλων, τα οποία οργανώθηκαν από το
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου και το Πρόγραμμα Εξομοίωσης Πτυχίων στο
Πανεπιστήμιο Κύπρου. Παρακολούθησε, επίσης, διεθνές εκπαιδευτικό σεμινάριο στο
Ισραήλ, με θέμα «Study Planning and Curriculum Development», διάρκειας
διακόσιων ακαδημαϊκών ωρών. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου (Magister
Artium) στις Επιστήμες της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Από την 1η Σεπτεμβρίου 1995 μέχρι την
31η Αυγούστου 1999, υπηρέτησε με απόσπαση στο Κλιμάκιο Ελληνικών της Υπηρεσίας
Ανάπτυξης Προγραμμάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης. Τη σχολική χρονιά 1999-2000,
αποσπάστηκε στο Γραφείο του Διευθυντή Δημοτικής Εκπαίδευσης, όπου χειριζόταν
θέματα Παροικιακής Εκπαίδευσης, θέματα υλικοτεχνικής υποδομής των σχολικών
μονάδων, θέματα Προϋπολογισμών κ.ά. Το 2000 προήχθη σε Διευθυντή Σχολείων
Δημοτικής Εκπαίδευσης και την 1η Ιανουαρίου 2001 διορίστηκε με απόσπαση στη
θέση του Διευθυντή της Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης
και στις 11 Ιουνίου 2002 ορίστηκε από την Αρμόδια Αρχή Συντονιστής της
Ενοποιημένης Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων Δημοτικής, Μέσης Γενικής και
Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης. Το 2004 προήχθη σε Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης
και το 2008 σε Πρώτο Λειτουργό Εκπαίδευσης, θέση και από την οποία αφυπηρέτησε.
Εργογραφία:
«Ώρες Πολέμου» (ποίηση) (1975)
«Μηνύματα» (ποίηση) (1981)
«Περιστέρι μου ξεκίνα» (ποίηση για
παιδιά) (1987)
«Η Τρίτη Απόφαση» (ποίηση) (1988)
«Επάνοδος» (ποίηση) (1992)
«Φως εκ Φωτός» (ποίηση) (1994)
«Ποιήματα» (ποίηση) (1995)
«Ο Εκπαιδευτικός απέναντι στο
Αναλυτικό Πρόγραμμα: Ελεύθερος Πολιορκημένος;» (μελέτη) (2004)
«Σε κάθε μπαλκόνι και ένα χελιδόνι»
(μυθιστόρημα, που απευθύνεται σε παιδιά
και νέους) (2007)
«Στη μοναξιά του φεγγαριού» (ποίηση)
(2009).
«Σε φόντο φθινοπωρινό» (ποίηση)
(2015)
Λογοτεχνικά έργα του, τόσο πεζά, όσο
και ποιητικά, έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, έχουν ανθολογηθεί σε ανθολογίες
και σχολικά ανθολόγια και έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά και ρωσικά.
Ένας άλλος τομέας με τον οποίο
ασχολείται είναι η κριτική-παρουσίαση νέων εκδόσεων. Στο παρελθόν, (1989-1991),
είχε μόνιμη στήλη σε κυπριακή εφημερίδα για την κριτική-παρουσίαση νέων
εκδόσεων και συνεργαζόταν παράλληλα και με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου για το
ίδιο θέμα. Έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα εκατοντάδες νέες εκδόσεις βιβλίων
ποικίλου περιεχομένου.
Στις 26 Μαΐου 2000, η Παγκύπρια Ένωση
Συγγραφέων, σε ειδική εκδήλωση, του απένειμε τιμητική πλακέτα για την προσφορά
του στα Κυπριακά Γράμματα.
Αναλυτικά οι εκδόσεις
του Νίκου Πενταρά:
«Ώρες
Πολέμου», Κύπρος 1975
Ποιητική συλλογή η οποία αποτελείται
από 20 ποιήματα, εμπνευσμένα από τα βιώματα, τις εμπειρίες και τα συναισθήματα
του ποιητή από την τούρκικη εισβολή στην Κύπρο το 1974, την οποία έζησε ως
έφεδρος στρατιώτης.
Το εξώφυλλο φιλοτέχνησε ο Αντρέας
Νικολαΐδης.
«…Ένα πικρό χρονικό είναι οι στίχοι
της συλλογής «Ώρες Πολέμου». Ο ποιητής εξιστορεί πως «Ο χάρος έφτασε τον
Αλωνάρη μήνα… κι ο ήλιος κρύφτηκε στη στάχτη… η νύχτα κλαίει τους γκρεμισμένους
μόχθους μας…». Μ’ ένα κοντύλι
πύρινο χαράζονται οι στίχοι και μας
συγκλονίζουν. Οι σκοτωμοί, η ερήμωση, το δράμα των προσφύγων, η τραγική εικόνα
του ωραίου νησιού. Νομίζει κανείς πως διαβάζει στίχους Δημοτικών τραγουδιών για
την Άλωση της Πόλης...» (Χρυσάνθη Ζιτσαία, εφημερίδα «Θεσσαλία»,0 6/06/1976)
«… Η χαμένη ειρήνη, η απώλεια της
ανθρώπινης ζωής, οι ξεριζωμένοι, όλο θέματα που πονούν, που προβληματίζουν, που
εμπνέουν. Ο στίχος ελεύθερος ή παραδοσιακός, ευαίσθητος, υπηρετεί το συναίσθημα
υπάκουος, αφομοιωμένος στο πλείστο…» (Νάγια Κ. Ρούσου, εφημερίδα «Κύπρος»,
22/09/1975)
«… Οι «Ώρες Πολέμου» κινούνται σε δύο
επίπεδα: Στο πρώτο επίπεδο βρίσκονται τα ίδια τα γεγονότα, τα οποία ο ποιητής
αφηγείται σαν να βρίσκεται πίσω από μια κάμερα και οπτικογραφεί, εγγράφει πάνω
στην ευαίσθητη ταινία της συνείδησής μας αυτά που τόσο πικρά εμπειράται. Στο
δεύτερο επίπεδο λειτουργεί η συνείδηση του ποιητή, ο οποίος μέσα από τον πόνο
του δίνει τις συντεταγμένες της αγωνίας του, για να αφήσει εμάς τους αναγνώστες
του να καθορίσουμε στον παγκόσμιο χάρτη του ανθρώπινου ξεπεσμού το ακριβές
στίγμα της τραγικής και βαθύτατα
νοηματισμένης εγρήγορσής του…»
(Θεοκλής Κουγιάλης, από την
ομιλία του σε εκδήλωση για τον ποιητή, Χλώρακα 23/02/1996)
«Μηνύματα», Κύπρος 1981
Ποιητική συλλογή στην οποία
περιέχονται 22 ποιήματα. Οκτώ από τα
ποιήματα της συλλογής («Απάτη», «Αναμονή», «Ζητούμε Βοήθεια», «Χαμένη
Προσπάθεια», «Εγκατάλειψη», «Αγωνία», Προσπαθούν», «Στον Αδελφό μου Άνθρωπο») γράφτηκαν
πριν από τα τραγικά γεγονότα του 1974 στην Κύπρο. Τόσο τα ποιήματα αυτά, όσο
και τα υπόλοιπα, που γράφτηκαν μετά τα γεγονότα του 1974, ζητούν να μεταδώσουν μηνύματα αφύπνισης από τον
εφησυχασμό και αντίστασης ενάντια σε κάθε μορφή αδικίας.
«… Μια στροφή του ποιητή προς τον
κοινωνικό περίγυρο και με διάθεση
κριτική που σε ορισμένα σημεία φτάνει ως το σαρκασμό,
βρίσκω στα ποιήματα της δεύτερής του
συλλογής «Μηνύματα». Το πνεύμα του ποιητή τυραννιέται μέσα στον ασφυκτικό κλοιό
του κοινωνικού ψεύδους και συχνά ο στίχος του γίνεται κραυγή διαμαρτυρίας…
(Αντώνης Πιλλάς, «Ενδοχώρα», τ.32, Ιούλιος – Σεπτέμβριος 1993)
«…Τα ποιήματα της συλλογής
παρουσιάζουν ομοιομορφία ύφους και τεχνικής. Σ’ αυτά είναι έντονες οι
σουρεαλιστικές απηχήσεις. Εικόνες που εκφεύγουν από την καθιερωμένη λογική και
φραστικοί συνδυασμοί απροσδόκητοι καθορίζουν
τις πηγές και τις επιδράσεις του ποιητή…»
(Θεοκλής Κουγιάλης, από την ομιλία του σε εκδήλωση για
τον ποιητή, Χλώρακα 23/02/1996)
«Περιστέρι μου ξεκίνα»,
Κύπρος 1981
Ποιητική συλλογή στην οποία
περιέχονται 26 ποιήματα για παιδιά, που
αντλούν τα θέματά τους από το περιβάλλον, τη φύση, τα παιδικά παιχνίδια, τη
σχολική, την οικογενειακή, τη θρησκευτική ζωή και από τις εθνικές επετείους. Η
συλλογή διακρίθηκε σε διαγωνισμό του Κυπριακού Συνδέσμου Παιδικού Νεανικού
Βιβλίου.
Το βιβλίο εικονογράφησε ο Κυριάκος
Ιωαννίδης.
«… Tα παιδικά ποιήματα του Νίκου
Πενταρά, που περιλαμβάνονται στη
συλλογή του «Περιστέρι μου ξεκίνα» έχουν από την αισθητική άποψη πολλά στοιχεία
ελκυστικά, αλλά και από την παιδαγωγική πλευρά εξυπηρετούν το μαθητή…» (Κύπρος
Χρυσάνθης, εφημερίδα «Η Σημερινή», 8/5/1998)
«… Ο Νίκος Πενταράς με την πρώτη του
ποιητική συλλογή για παιδιά είναι κιόλας ένας ώριμος ποιητής. Χωρίς να
μιμείται, χωρίς να κάνει παρωδίες, έρχεται να προσφέρει στα παιδιά ό,τι γνήσιο
έχει να προσφέρει η παιδική ποίηση του τόπου μας…» (Μαρία Πυλιώτου, Περιοδικό
«Παιδική Χαρά», Τόμος ΚΗ΄ Τεύχος 5 (220), Φλεβάρης 1989)
« Η Τρίτη Απόφαση», Κύπρος 1988
Ποιητική συλλογή στην οποία
περιέχονται 32 ποιήματα.
Το εξώφυλλο φιλοτέχνησε ο Σάββας
Λαζούρας.
«… Η συλλογή αυτή περιλαμβάνει την
πιο προσωπική ποίηση του Πενταρά. Σ’ αυτή παρατηρώ μια ενδοστρέφεια, ένα
κοίταγμα προς τα μέσα, κι αυτό αναπόφευκτα τον οδηγεί στην επανασύνδεσή του με
τις μνήμες της παιδικής του ηλικίας, οι οποίες καιροφυλακτούν, για να βγουν
κάθε λεπτό στην επιφάνεια. Κι ασφαλώς οι μνήμες αυτές είναι δεμένες με το
γενέθλιο χώρο και τους ανθρώπους που τον ενσαρκώνουν…» (Θεοκλής Κουγιάλης, από
την ομιλία του σε εκδήλωση για τον ποιητή, Χλώρακα 23/02/1996)
«… Στη συλλογή «Η Τρίτη Απόφαση»
υπάρχει ο θρήνος και ένας λεπτός λυρικός λόγος χωρίς βερμπαλισμούς. Μια ψυχή
που πάσχει, αλλά στο τέλος βρίσκει – τι χαρά – την «Αναγέννηση». Που βρίσκει
καταφυγή στην Ποίηση – κι εγώ αφειδώλευτα σας γράφω ότι είσθε Ποιητής με
κεφαλαίο Π…
Το «Ηλιοβασίλεμα» είναι ένα απλό λυρικό διαμαντάκι. Δραματικό το «Ματαιότητα. Και ωμό, αλλά αληθινό (και καλά τα λέτε) στις «Συμβουλές ιδανικού εμπορευόμενου»…»
(Νίκος Β. Τυπάλδος, από επιστολή του προς τον ποιητή, με ημερομηνία 01/08/1992)
Το «Ηλιοβασίλεμα» είναι ένα απλό λυρικό διαμαντάκι. Δραματικό το «Ματαιότητα. Και ωμό, αλλά αληθινό (και καλά τα λέτε) στις «Συμβουλές ιδανικού εμπορευόμενου»…»
(Νίκος Β. Τυπάλδος, από επιστολή του προς τον ποιητή, με ημερομηνία 01/08/1992)
«Επάνοδος», Κύπρος
1992
Ποιητική σύνθεση αποτελούμενη από 326
στίχους.
«…Πρόκειται στην ουσία για ένα μεγάλο
ποίημα σε ελεύθερο στίχο που παρουσιάζει την αγωνία του ποιητή για τη γη τούτη
τη σκλαβωμένη, με τη μακραίωνη παράδοση και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό…»
(Εφημερίδα «Αλήθεια», 24/07/1992)
«… Η ποιητική σύνθεση «Επάνοδος»
έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την τύχη του ελληνισμού της Κύπρου. Ο ποιητής
στέλλει με καθαρή φωνή τα μηνύματά
του, αλλά, συγχρόνως, εκφράζει την αγωνία του για το μέλλον αυτού του τόπου με
τη μακρόχρονη ιστορία και με την τρισχιλιετή ελληνική παρουσία και παράδοση.
(Γιώργος Κιτρομηλίδης, εφημερίδα.
«Ο Φιλελεύθερος», 30/07/1992)
«… Η «Επάνοδος» του Νίκου Πενταρά
είναι μια αξιόλογη ποιητική σύνθεση,
ένα είδος μπαλάντας όπου το διηγηματικό στοιχείο με το λυρικό συμβαδίζουν σε
μια ιστορικής διάθεσης πορεία του κυπριακού ελληνισμού. Από την άλλη νιώθεις
στην εξέλιξη της σύνθεσης τον πολιτικό αντίκτυπο από τα σημερινά γεγονότα μας.
Τούτο κιόλας ζωντανεύει το λόγο και του δίνει και ένα άλλο νόημα, θα το ’λεγα
κριτικό, μέσα στην τραγική ατμόσφαιρα.
(Κύπρος Χρυσάνθης, εφημερίδα «Η Σημερινή», 14/08/1992)
«Φως εκ Φωτός», Κύπρος 1994
Ποιητική συλλογή η οποία αποτελείται από 17
ποιήματα που γράφτηκαν μετά το Μάρτη
του 1988.
«Μια ωραία σύνθεση από 17 ποιήματα είναι το
καινούριο βιβλίο
του Νίκου Πενταρά. Ο γνωστός ποιητής,
που εμφανίζεται όλο και
καλύτερος σε κάθε καινούρια έκδοση,
έδωσε στο βιβλίο του αυτό
τον τίτλο "Φως εκ Φωτός".
Το ελληνικό φως, που παίρνει συχνά και συμβολικές προεκτάσεις του ενέπνευσε 17 ποιήματα τα οποία μπορούν να διαβαστούν είτε αυτοτελώς είτε ως µια σύνθεση.
Το ελληνικό φως, που παίρνει συχνά και συμβολικές προεκτάσεις του ενέπνευσε 17 ποιήματα τα οποία μπορούν να διαβαστούν είτε αυτοτελώς είτε ως µια σύνθεση.
Ο ποιητής, µε στίχους σφιχτοδεμένους, με
εύστοχα επίθετα, µε
ωραίες εικόνες, και µε πλούσιο
λεξιλόγιο οδηγεί τον αναγνώστη στον κόσμο, στον οποίο βασιλεύει το φως. Στον
κόσμο της Κύπρου: στην ιστορία της, στον πολιτισμό της, στην κοινωνική της
δομή, στις ρίζες της, στο ανεπανάληπτο φυσικό της τοπίο. Και ακόμα στον κόσμο
της Κύπρου στον οποίο εισέδυσε η αλλοτρίωση που έφερε ο καταναλωτισμός, η
επιδίωξη του κέρδους και το κυνήγι των υλικών αγαθών. Η συλλογή «Φως εκ Φωτός»
είναι καλογραμμένη ποίηση µε πολλά και ωραία μηνύματα.
Ο ποιητής προχωρεί µε συνέπεια στο δρόμο του.
(Θέμις Θεοχάρους, «Ραδιοφωνική Εφημερίδα», 03/06/1994)
Ο ποιητής προχωρεί µε συνέπεια στο δρόμο του.
(Θέμις Θεοχάρους, «Ραδιοφωνική Εφημερίδα», 03/06/1994)
«Ποιήματα
(1975-1995), Κύπρος 1995
Τόμος ποιημάτων ο οποίος αποτελείται
από 135 σελίδες.
Εκδόθηκε από τη Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία
Χλώρακας με τη συμπλήρωση 20 χρόνων
από την έκδοση
της πρώτης ποιητικής συλλογής του
Νίκου Πενταρά
(1975-
(1975-
1995). Ο τόμος συγκεντρώνει μέρος της
εκδομένης
δημιουργίας του ποιητή.
Το εξώφυλλο του βιβλίου κοσμεί
μυκηναϊκός αμφορέας των
αρχών του 14ου αιώνα π.Χ. από το
Κυπριακό Μουσείο.
«…Η έκδοση παρουσιάζει ανάγλυφη την
πορεία και την εξέλιξη
της ποιητικής γραφής του Νίκου
Πενταρά, μαρτυρεί την εικοσάχρονη θητεία του στην ποίηση, δίνει µια γενική
εικόνα της τεχνικής και των θεμάτων του, φανερώνει τις σκέψεις, τα συναισθήματα,
τους προβληματισμούς ενός ευαίσθητου
ποιητή, που σαν καλός δέκτης παίρνει
και καταγράφει και στη συνέχεια μετουσιώνει σε τέχνη όλα τα πλούσια ερεθίσματα
της εποχής µας….
...Η ποίησή του, λυρική συνήθως, μας
δίνει με ευαισθησία, σαφήνεια και απλότητα – τις πιο πολλές φορές – τις
σκέψεις, τα συναισθήματα και τους προβληματισμούς του για όλα όσα συμβαίνουν
σήμερα στον τόπο μας και στον κόσμιο γενικότερα. Ξεκινά σχεδόν πάντοτε από το
τοπικό, για να προχωρήσει στο οικουμενικό…»
(Δρ Γιώργος Κιτρομηλίδης, από το εισαγωγικό σημείωμά του στο βιβλίο)
(Δρ Γιώργος Κιτρομηλίδης, από το εισαγωγικό σημείωμά του στο βιβλίο)
«Σε κάθε μπαλκόνι κι ένα χελιδόνι»,
Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2007
Ιστορικό μυθιστόρημα για παιδιά
και νέους, που αναφέρεται σε γεγονότα του αγώνα της ΕΟΚΑ του 1955 – 1959, με
ιδιαίτερη αναφορά στο πώς βίωσαν τα παιδιά της εποχής εκείνης τον αγώνα.
Οι δρόμοι, οι γειτονιές και ο
ιδεώδης, ο σχεδόν ιδανικός έρωτας του τόπου δεσπόζουν στο έργο του Νίκου
Πενταρά, ένα έργο εν πολλοίς ήπιο, µε ένα υπόγειο, διυλισμένο σπαραγμό ή πάθος.
Ενδεικτικό παράδειγμα, το μοναδικό, πεζογράφημα του µε τίτλο «Σε κάθε μπαλκόνι
κι ένα χελιδόνι» του 2007, που συνιστά, από µια άποψη, µια ιστορική αλλά και
προσωπική κατάθεση, καθώς συνοψίζει τη μαρτυρία μιας ολόκληρης εποχής. Αυτή που
σημαδεύει τις παιδικές µας μνήμες και συνακόλουθα σπαρακτικά και επώδυνα τον
ελληνισμό της Κύπρου.
Ως πεζογράφημα ανακαλεί την εμπειρία
και τη μνήμη μιας ολόκληρης εποχής και ενός σχεδόν ιδεώδους κόσμου, την πορεία
μιας ολόκληρης γενιάς, από το όραμα στη ματαίωση. Από την οικείωση στην
αλλοτρίωση. Πρόκειται για ένα έργο, θα έλεγα, λογοτεχνικής ωριμότητας. Ένα
πεζογράφημα μνήμης, που απευθύνεται ή καταξιώνεται και δικαιώνεται ως ένα έργο
για νέους, µε άριστα αποτελέσματα. Καθώς ο Νίκος Πενταράς, ιδιαίτερα µε το
πεζογραφικό του έργο, αυτοβιογραφείται,
καταθέτει, µε το δικό του τρόπο, ποιητικώς και πεζογραφικώς, την ιστορία και τη
μνήμη της γενιάς του και του τόπου του.
Τη συλλογική ιστορία της γενιάς του…»
(Δρ Νίκος Ορφανίδης, από την ομιλία του σε εκδήλωση για το λογοτέχνη, Πάφος 25/02/2009)
Τη συλλογική ιστορία της γενιάς του…»
(Δρ Νίκος Ορφανίδης, από την ομιλία του σε εκδήλωση για το λογοτέχνη, Πάφος 25/02/2009)
«Στη μοναξιά του φεγγαριού», Αθήνα 2009
Ποιητική συλλογή στην οποία
περιέχονται 53 ποιήματα, χωρισμένα
σε
πέντε θεματικές ενότητες με
τους
αντίστοιχους τίτλους:
α) Η γέννηση,
β) Η αρπαγή,γ) Η προσμονή,
δ) Η ελπίδα,
ε) Ο λυτρωμός .
Σχέδιο εξωφύλλου: Σπύρος
Αντωνέλλος
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα ο
ποιητής
αναφέρει ως εισαγωγή του βιβλίου
του:
"Απλούστατα δεν πρόσεξαν την
παρουσία μας εδώ,
γιατί δε ζήσαμε στην
γιατί δε ζήσαμε στην
εποχή τους, αλλά στην εποχή του
Κάλβου,
του Παλαμά και του Καβάφη
με τη λαβωματιά στο στήθος από τον πυροβολισμό,
που σκόρπισε στο σκοτεινό δωμάτιο τους πένθιμους συλλογισμούς του Καρυωτάκη".
του Παλαμά και του Καβάφη
με τη λαβωματιά στο στήθος από τον πυροβολισμό,
που σκόρπισε στο σκοτεινό δωμάτιο τους πένθιμους συλλογισμούς του Καρυωτάκη".
Διαβάστε και άλλα ποιήματα του Νίκου Πενταρά στους συνδέσμους:
Επτά αντιπροσωπευτικά ποιήματα του Νίκου Πενταρά,
που επέλεξε για σας το Λογοτεχνικό περιβόλι της Ρένας Γ. Τζωράκη©.
που επέλεξε για σας το Λογοτεχνικό περιβόλι της Ρένας Γ. Τζωράκη©.
Απόσπασμα από την Αριθμητική
Αναμονής του Νίκου Πενταρά
«ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ» του
Νίκου Πενταρά.
Πηγή: Λογοτεχνικό περιβόλι!©
0 Σχόλια