Γνωρίζετε τι συμβαίνει στον οργανισμό μας όταν νιώθουμε χαρά ή λύπη; Πως επιδρούν τα συναισθήματα στην ΥΓΕΙΑ μας;

Γνωρίζετε καλά την αίσθηση του να σφίγγεται το στήθος σας όταν έχετε έντονη συζήτηση με κάποια φίλη. Το ίδιο συμβαίνει σε εκατομμύρια άτομο ανά τον κόσμο. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με νέα φινλανδική μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of the Sciences, οι περισσότεροι άνθρωποι στον πλανήτη παρουσιάζουν τις ίδιες σωματικές αντιδράσεις ανάλογα με τα συναισθήματα που βιώνουν.

Για τις ανάγκες της μελέτης, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Aalto ζήτησαν από 701 άτομα από τη Φινλανδία, τη Σουηδία και την Ταιβάν να περιγράψουν τις αντιδράσεις του σώματός τους κάθε φορά που ένιωθαν συγκεκριμένα συναισθήματα, όπως χαρά, έκπληξη και φθόνο. Για τη διεξαγωγή της μελέτης δόθηκαν στους συμμετέχοντες κενές εικόνες με σώματα και τους ζητήθηκε να σημειώσουν τις περιοχές που είχαν τις περισσότερο και λιγότερο έντονες φυσικές αντιδράσεις, κατά την διάρκεια κάθε συναισθήματος που βίωναν.

Καθώς το δείγμα της μελέτης ήταν άτομα από διαφορετικές χώρες, τα αποτελέσματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το σώμα αντιδρά αυτόματα και με ομοιότητες σε διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις, ανεξάρτητα από πολιτισμικές επιρροές, όπως λένε οι επικεφαλείς της έρευνας. Φαίνεται, λοιπόν, πως, αναφορικά με την επιρροή των συναισθημάτων στο σώμα μας, οι άνθρωποι δεν διαφέρουμε τόσο πολύ μεταξύ μας.

Πώς επηρεάζουν τα συναισθήματα την υγεία;

«Κάθε νόσος είναι και ψυχοσωματική», λέει η ειδική παθολόγος κ. Αναστασία Μοσχοβάκη, η οποία εξηγεί ότι υπάρχουν αναπροσαρμογές στα συστήματα του οργανισμού, καθώς ο άνθρωπος βιώνει έντονα συναισθήματα. Πιο συγκεκριμένα «στα έντονα συναισθήματα ο άνθρωπος βρίσκεται υπό ασυνείδητη κατάσταση απειλής. Έτσι, αυτόματα ο οργανισμός κινεί προσαρμογές προς αυτή την αντίδραση και προετοιμάζεται για δράση: Επιταχύνεται η κυκλοφορία του αίματος, κινητοποιούνται τα αντανακλαστικά, επιταχύνεται ο ρυθμός της καρδιάς και της αναπνοής, εκκρίνονται διάφορες ορμόνες, μεταξύ των οποίων και κορτιζόνη».

Έτσι, εξηγεί η γιατρός, «ένα παρατεταμένο αρνητικό συναίσθημα που δεν λύνεται, μπορεί προοδευτικά να ωθήσει τον οργανισμό να λειτουργεί σε ‘υψηλές ταχύτητες΄ που σταδιακά τον κουράζουν, με αποτέλεσμα να οδηγούν κάποιες φορές σε απλές ασθένειες (π.χ. ευερέθιστο έντερο), αλλά και σε πιο σοβαρές (π.χ. υπέρταση). Ακόμα, τα χρόνια αρνητικά συναισθήματα (διάρκειας άνω των 6 μηνών), όπως το χρόνιο στρες, αλλοιώνουν την ποιότητα του ύπνου, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην ξεκουράζεται επαρκώς και η κατάσταση να επιδεινώνεται.»

Πώς βλάπτουν την υγεία τα αρνητικά συναισθήματα;

Τα αρνητικά συναισθήματα, λοιπόν, όπως ο θυμός, ο φόβος, η θλίψη, το άγχος, τα οποία βιώνονται από το άτομο έντονα και για μεγάλο διάστημα μπορεί να προκαλέσουν έμφραγμα, υπέρταση, αλλά ακόμα και εγκεφαλικό επεισόδιο, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες. Άλλες αρνητικές ψυχοσωματικές επιδράσεις μπορεί να είναι το έλκος που οδηγεί και σε κακή απορρόφηση ουσιών με αποτέλεσμα να μην λαμβάνει το άτομο τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες, οι διαταραχές του κύκλου στις γυναίκες, αλλά και η μειωμένη γονιμότητα στους άνδρες, καθώς επηρεάζονται σημαντικά τόσο οι ανδρικές όσο και οι γυναικείες ορμόνες.

Πώς ωφελούν την υγεία τα θετικά συναισθήματα;

Στον αντίποδα, τα θετικά συναισθήματα όχι μόνο δεν επιβαρύνουν, αλλά και ωφελούν τον οργανισμό, καθώς αυξάνουν την έκκριση ορμονών όπως οι ενδορφίνες, οι οποίες έχουν ευεργετική δράση, ενώ αντιρροπούν τις επιπτώσεις των αρνητικών συναισθημάτων. Οι ενδορφίνες, λοιπόν, εξοπλίζουν τον οργανισμό, προσφέροντάς του ισορροπία. Ενισχύουν τη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, καθώς και την παραγωγή άλλων ορμονών, βοηθούν τον θυρεοειδή, το κυκλοφορικό σύστημα, την πέψη, την λειτουργία του εντέρου, αλλά και την αναπνοή.