ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ του Ντενί Ντιντερό (Denis Diderot) του Γάλλου φιλόσοφου και συγγραφέα.
Ο Ντενί Ντιντερό (Denis Diderot, γρννήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 1713 & απεβίωσε στις 31 Ιουλίου 1784) , ήταν Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας.
Γιος ενός σιδερά από την πόλη Λανγκρ (Langres), διδάχθηκε από Ιησουίτες κληρικούς και σπούδασε στη Σορβόνη, από όπου αποφοίτησε το 1732 ως νομικός. Ο Ντιντερό έχασε όμως το ενδιαφέρον του για το νομικό επάγγελμα και προτίμησε να ασχοληθεί με γλώσσες, λογοτεχνία, φιλοσοφία και μαθηματικά. Αναδείχθηκε σε επιφανή φιλόλογο, φιλόσοφο και συγγραφέα ενώ ήταν εμπνευστής και ηγέτης της προσπάθειας για συγγραφή της «Εγκυκλοπαίδειας» από το 1746 μέχρι το 1780. Σε όλα τα έργα του διέδιδε το πνεύμα του διαφωτισμού, άθεος και υλιστής ο ίδιος, ενάντια στη δεισιδαιμονία και τη θρησκοληψία. Μαζί με τον Βολταίρο και τον Ρουσσώ θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Γάλλους συγγραφείς του 18ου αιώνα. Τα μυθιστορήματά του διαβάζονται ακόμα και τον 21ο αιώνα. Έγραψε ακόμα θεατρικά έργα και κριτικές εργασίες.
Η τσαρίνα Αικατερίνη της Ρωσίας τον κάλεσε να υποβάλει προτάσεις για το εκπαιδευτικό σύστημα της Ρωσίας και γι' αυτό ο Ντιντερό έμεινε στα χρόνια 1773-1774 στην Πετρούπολη. Στα ύστερα δημοσιεύματά του ασχολήθηκε επίσης με πολιτικά ζητήματα και θεωρείται από τους πνευματικούς πατέρες της επερχόμενης γαλλικής επαναστάσεως.
Πρώτα χρόνια
Ο Ντιντερό μεγάλωσε στην πόλη Λάνγκρ στην Καμπανία της Γαλλίας και ήταν ο μεγαλύτερος γιος ενός ευκατάστατου σιδερά. Έλαβε μόρφωση σε σχολείο Ιησουιτών και στη συνέχεια πήγε στο Παρίσι για να συνεχίσει την φοίτηση του. Το 1732 διέκοψε τις σπουδές του ως θεολόγος και άρχισε μια νέα ζωή στη γαλλική πρωτεύουσα, γνωρίζοντας πολλούς διανοούμενους της εποχής, όπως τον Ζαν ντ' Αλαμπέρ και τον Ζαν Ζακ Ρουσσώ. Άρχισε να γράφει και να μεταφράζει αγγλικά χειρόγραφα στα γαλλικά.
Λίγο αργότερα γνώρισε μια νεαρή πλύστρα, και θέλοντας να την παντρευτεί, ζήτησε την άδεια του πατέρα του, όπως ήταν συνηθισμένο εκείνη την εποχή. Εκείνος δεν συμφώνησε και αποφάσισε να τον κλείσει σε μοναστήρι. Η αντιπάθεια του Ντιντερό προς τον θεσμό των μοναστηριών και την εκκλησία γενικότερα ίσως πηγάζει από αυτό το γεγονός, μια αντιπάθεια η οποία μεγάλωσε όταν η αδερφή του κλείστηκε οικειοθελώς σε ένα μοναστήρι και εκεί αρρώστησε ψυχικά.
Όταν δραπέτευσε από το μοναστήρι που τον είχε κλείσει ο πατέρας του επέστρεψε στο Παρίσι και παντρεύτηκε την νεαρή πλύστρα μυστικά. Σύντομα απέκτησαν μαζί μια κόρη, η οποία όμως πέθανε πολύ πρόωρα. Αργότερα γεννήθηκαν δύο γιοί, οι οποίοι πέθαναν επίσης πρόωρα. Μόνο μια κόρη που γεννήθηκε το 1753 επέζησε.
Η Εγκυκλοπαίδεια
Καθώς είχε συγγράψει την ιστορία των αρχαίων Ελλήνων και ένα ιατρικό λεξικό, το 1746 ο Ντιντερό προσκλήθηκε από έναν γνωστό Παριζιάνο εκδότη να μεταφράσει την αγγλική εγκυκλοπαίδεια Cyclopaedia, or Universal Dictionary of the Arts and Sciences. Ο Ντιντερό αποφάσισε να μην περιοριστεί μόνο στους δύο τόμους αυτού του έργου, αλλά να το επεκτείνει σημαντικά, προσθέτοντας σε αυτό όλες τις γνώσεις της εποχής. Σε αυτό το έργο τον βοήθησαν και άλλοι διανοούμενοι και φίλοι του, κυρίως ο Ντ' Αλαμπέρ, που ήταν μαθηματικός και φυσικός επιστήμονας, αλλά και πολύ γνωστά πρόσωπα όπως ο Μοντεσκιέ και ο Βολταίρος.
Το 1749 αναγκάστηκε να διακόψει, εξαιτίας κάποιων γραπτών που είχε δημοσιεύσει παλαιότερα και στα οποία ασκούσε κριτική στην εκκλησία. Φυλακίστηκε για μικρό χρονικό διάστημα. Αργότερα αποφάσισε να αφήσει πολλά έργα του ανέκδοτα, για να μην θέσει σε κίνδυνο τη συνέχιση της Εγκυκλοπαίδειας (Encyclopédie).
Το 1750 δημιούργησε ένα προσπέκτους (Prospectus), με το οποίο καλούσε άτομα από όλη την Ευρώπη να βοηθήσουν στην συγγραφή αυτού του κολοσσιαίου έργου. Ήδη το 1751 εμφανίστηκαν οι δύο πρώτοι τόμοι της Εγκυκλοπαίδειας ή Λεξικό αλφαβητικά ταξινομημένο των τεχνών και των επαγγελμάτων (γαλλ. Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des arts et métiers, par une société de gens de lettres), από έναν κύκλο συγγραφέων. Η επιτυχία του έργου στα βιβλιοπωλεία ήταν πολύ μεγάλη, οι Ιησουίτες όμως και πολλοί κληρικοί διέγνωσαν μια αντιχριστιανική τάση στο έργο αυτό και πέτυχαν με βασιλική διαταγή την απαγόρευση του έργου.
Επειδή όμως η μαρκησία ντε Πομπαντούρ, η ερωμένη του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΕ΄, κατείχε μια εξαιρετικά σημαντική θέση, επηρέασε υπέρ της Εγκυκλοπαίδειας πολλούς υπουργούς και άλλα πρόσωπα με επιρροή, ώστε τελικά εκδόθηκαν παρά την απαγόρευση που ίσχυε από το 1753 έως το 1756, τέσσερις νέοι τόμοι.
Η πίεση όμως των αντιπάλων της Εγκυκλοπαίδειας αυξήθηκε, και έτσι το 1758 επήλθε μια νέα απαγόρευση. Ακόμη και ο πάπας δεν ενέκρινε το έργο. Η Εγκυκλοπαίδεια όμως σημείωσε τεράστια επιτυχία όχι μόνο στη Γαλλία αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, και καθώς η γαλλική κυβέρνηση εισέπραττε πολλά χρήματα από την πώληση αντιτύπων της Εγκυκλοπαίδειας στην Ευρώπη, ενθάρρυνε τον Ντιντερό και τους υπόλοιπους Εγκυκλοπαιδιστές να συνεχίσουν τη συγγραφή της. Ο Ντιντερό έγραψε και τους υπόλοιπους δέκα τόμους, μαζί με πέντε τόμους εικονογραφήσεις μέχρι το 1765, αποσύρθηκε όμως - μετά από είκοσι χρόνια συγγραφής - και άφησε στους συνεχιστές τους να εκδώσουν και τους υπόλοιπους τελευταίους τόμους με εικόνες. Όπως και οι υπόλοιποι τόμοι της Εγκυκλοπαίδειας, έτσι και αυτοί, συνέβαλαν στη μεγάλη φήμη και τη διάδοση του έργου σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Φιλοσοφία, κριτική, θέατρο και μυθιστορήματα
Παράλληλα με την Εγκυκλοπαίδεια ο Ντιντερό συνέγραφε και άλλα έργα. Το 1746 ολοκλήρωσε το έργο του Φιλοσοφικές σκέψεις (Pensées philosophiques). Το 1749 φυλακίστηκε εξαιτίας του συγγράμματος του Γράμμα για τους τυφλούς (Lettre pour les aveugles). Το 1751 έγινε μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών στο Βερολίνο. Ως φυσικός επιστήμονας, ο Ντιντερό ασχολήθηκε με το έργο του Σκέψεις για την ερμηνεία της φύσης (Pensées sur l'interprétation de la nature), στο οποίο τάσσεται υπέρ των πειραμάτων και κατά των θεωρητικών ψευδορασιοναλιστικών ιδεών του Καρτέσιου.
Έγραψε επίσης θεατρικά έργα, όπως το Φυσικός γιος (Fils naturel) το 1757 και το Πατέρας της οικογένειας (Le Père de famille) το 1758. Όσον αφορά τα μυθιστορήματα, το πιο γνωστό και συνάμα το πιο επιτυχημένο του είναι Η μοναχή (La religieuse), το οποίο περιγράφει τα πάθη και τις δυσκολίες μιας γυναίκας που δεν θέλει να είναι μοναχή.
Ο Ντιντερό σαν προσωπικότητα
Μαζί με την σκληρή συγγραφική δουλειά του ο Ντιντερό φρόντιζε να έχει συχνές επαφές με τους Παριζιάνους διανοούμενους διαφωτιστές της εποχής. Όπως ο Βολταίρος, έτσι και ο Ντιντερό, αναζητούσε ένα φωτισμένο μονάρχη, τον οποίο βρήκε στο πρόσωπο της τσαρίνας Αικατερίνης, η οποία καταγόταν από τη Γερμανία και του άφησε στη διάθεσή του, το 1765, τη βιβλιοθήκη της. Τον προσέλαβε ως βιβλιοθηκάριο και τον βοήθησε οικονομικά, ενώ το 1773 ο Ντιντερό έμεινε για ένα διάστημα στην Αγία Πετρούπολη. Ο Ντιντερό βρήκε υποστήριξη στον κύκλο των Μασόνων, αλλά το εάν ο ίδιος του ήταν Μασόνος δεν είναι ιστορικά εξακριβωμένο.
Έργα
* Φιλοσοφικές σκέψεις (Pensées philosophiques, 1746)
* Η βόλτα του σκεπτικιστή (La promenade du sceptique, 1747)
* Τα αδιάκριτα μπιζού (Les bijoux indiscrets, 1748)
* Γράμμα για τους τυφλούς (Lettre sur les aveugles, 1749)
* Γράμμα για τους κωφάλαλους (Lettre sur les sourds et muets, 1751)
* Σκέψεις για την ερμηνεία της φύσης (Pensées sur l'interprétation de la nature, 1753)
* Ο φυσικός γιος (Le fils naturel, 1757)
* Ο πατέρας της οικογένειας (Le Père de famille, 1758)
* Λόγος σχετικα με την δραματική ποίηση (Discours sur la poésie dramatique, 1758)
* Η μοναχή (La religieuse, 1760)
* Ο ανιψιός του Ραμώ (Le neveu de Rameau, 1761-1776)
* Το όνειρο του Ντ'Αλαμπέρ (Le rêve de D'Alembert, 1769)
* Ζακ ο μοιραίος και ο κύριος του (Jacques le fataliste et son maître,1771)
* Αυτό δεν είναι μια αφήγηση (Ceci n'est pas une conte, 1772)
* Réfutation d'Helvétius, 1774
* Supplément au Voyage de Bougainville, 1775
* Δοκίμιο πάνω στις βασιλειες των Νέρων και Κλαύδιο (Essai sur les règnes de Claude et de Néron, 1778)
Βιβλιογραφία
* Hans Magnus Enzensberger: Diderots Schatten. Unterhaltungen, Szenen, Essays. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1994,
ISBN 3-518-40632-9
* Anette Selg, Rainer Wieland (Hrsg.): Die Welt der Encyclopédie. Frankfurt am Main 2001, ISBN 3-8218-4711-5
* Johanna Borek: Denis Diderot. Rowohlt Taschenbuch Verlag, Hamburg 2000, ISBN 3-499-50447-2
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
* http://www.pole-diderot.com/site/html/ (Γαλλικά)
* Βιογραφία (Γαλλικά)
* BiblioWeb (Γαλλικά)
* Σύντομη βιογραφία (Αγγλικά)
Διαβάστε επίσης:
Το ΓΝΩΜΙΚΟ της ΗΜΕΡΑΣ, ΣΗΜΕΡΑ, 5 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2021, που ΕΠΕΛΕΞΕ για ΕΣΑΣ , η ΡΕΝΑ ΤΖΩΡΑΚΗ - ΜΑΝΟΥΚΑΚΗ©.
https://logotexnikoperiboli-archives.blogspot.com/2021/10/27-2021.html
Πηγή Πληροφοριών: hellenicaworld.com, el.wikipedia.org, & gnomikologikon.gr
0 Σχόλια