Αφιέρωμα στον Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι και τον υπερβατικό διαλογισμό

Σαν σήμερα  στις  5 Φεβρουαρίου 2008, ξεκίνησε το ταξίδι του για την Αιωνιότητα ο γκουρού των Μπιτλς,  ο Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι,που   εισήγαγε τον διαλογισμό στη Δύση,  και πέθανε στην κατοικία του στο Αμστερνταμ. Ο Ινδός γκουρού έγινε παγκοσμίως γνωστός όταν ο Τζον Λένον, ο Πολ Μακάρτνεϊ, ο Τζορτζ Χάρισον

και ο Ρίνγκο Σταρ τον επισκέφθηκαν συνοδεία άλλων διασήμων της εποχής, όπως η Αμερικανίδα ηθοποιός Μία Φάροου, το 1968 στην Ινδία, προκειμένου να διδαχθούν τις τεχνικές του υπερβατικού διαλογισμού. Οι εικόνες των Μπιτλς, ντυμένων στα λευκ και με άνθη στα μαλλιά, που κάθονταν σταυροπόδι γύρω από τον γενειοφόρο γκουρού, έκαναν τότε τον γύρο του κόσμου. Ο Μαχαρίσι εγκαινίασε την τεχνική διαλογισμού το 1957 και τη δίδαξε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1959. Η τεχνική του συνίσταται στο να κλείνει κανείς τα μάτια του για 20 λεπτά, δύο φορές την ημέρα και στο διάστημα αυτό να επαναλαμβάνει ένα «μάντρα» με σκοπό να χαλαρώσει το σώμα του, προκειμένου να ηρεμήσει και να αποκτήσει πνευματική διαύγεια.

Ο Μαχάρισι έμαθε την τεχνική από τον δάσκαλό του, με τον οποίο μελέτησε για πολλά χρόνια, προτού ιδρύσει έναν παγκόσμιο οργανισμό για να διαδώσει τη γνώση του Υπερβατικού Διαλογισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, το 1957. Ο Μαχαρίσι ήρθε για πρώτη φορά στην Ελλάδα στη δεκαετία του 1960.

Τα τελευταία 50 χρόνια, χάρη στα επιτεύγματα του Μαχαρίσι, πάνω από πέντε εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μάθει τον Υπερβατικό Διαλογισμό. Έχουν εκπαιδευτεί πάνω από 40.000 δάσκαλοι του Υπερβατικού Διαλογισμού και έχουν ανοίξει χιλιάδες κέντρα διδασκαλίας σε όλο τον κόσμο. Έχουν ιδρυθεί εκατοντάδες σχολεία και πανεπιστήμια του Μαχαρίσι. Επίσης ο Υπερβατικός Διαλογισμός χρησιμοποιείται σε ιδιωτικές εταιρίες, πανεπιστήμια, φυλακές, από στρατούς και άλλους δημόσιους οργανισμούς σε διάφορες χώρες.
Ο Υπερβατικός Διαλογισμός επιτρέπει στον νου με απλό, φυσικό τρόπο και χωρίς προσπάθεια, να υπερβεί τη σκέψη και να βιώσει μία κατάσταση ήρεμης εγρήγορσης. Αυτή η βαθιά ανάπαυση της εμπειρίας της υπέρβασης ανανεώνει τον νου και το σώμα, που οδηγεί σε ένα ευρύ φάσμα απο οφέλη στην καθημερινή ζωή.

Οι πάντες στη γη, δίδαξε ο Μαχαρίσι, έχουν τη φυσική ικανότητα να βιώσουν τον εσωτερικό θησαυρό της ζωής, τον εσωτερικό ωκεανό άπειρης δημιουργικότητας και διάνοιας, το πεδίο της απέραντης καθαρής συνειδητότητας που κείται στη πηγή της σκέψης. Ο Μαχαρίσι περιγράφει αυτό το πεδίο ως έναν ωκεανό καθαρής γνώσης, δύναμης, και μακαριότητας, ως την πηγή των νόμων της φύσης που υποστηρίζει το ίδιο το σύμπαν.

Η επιρροή του Μαχαρίσι συνεχίστηκε και κατά τη δεκαετία του 1970, όταν το κίνημα του διαλογισμού κέρδισε περισσότερα από πέντε εκατομμύρια οπαδούς ανά τον κόσμο. Ο Μαχαρίσι, ο οποίος είχε γεννηθεί στην ινδική πόλη Τζαμπαλπούρ και είχε σπουδάσει φυσική, δημιούργησε σχολές διαλογισμού σε όλον το κόσμο και ίδρυσε επίσης και το κόμμα του φυσικού νόμου, το οποίο προωθεί μια από τις εκδοχές του διαλογισμού. Το 1990 ο γκουρού μετέφερε την έδρα του στο ολλανδικό χωριό Βλόντροπ όπου και θα ψαλεί σήμερα νεκρώσιμος ακολουθία πριν από την κηδεία του, που θα γίνει στον ποταμό Γάγγη στην Ινδία.
Κατά καιρούς, ο Μαχαρίσι απηύθυνε εκκλήσεις για τη συγκέντρωση κονδυλίων για την παγκόσμια ειρήνη, δημιουργώντας παράλληλα μια επιχειρηματική αυτοκρατορία αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία δραστηριοποιείτο από τον τομέα των ακινήτων μέχρι τα φάρμακα και τα καλλυντικά από βότανα.
Το 2002, ο διάσημος γκουρού είχε δηλώσει ότι μπορεί να πατάξει την τρομοκρατία αν κατάφερνε να συγκεντρώσει ένα δισ. δολάρια ώστε να εκπαιδεύσει 40.000 «διαλογιστές». Μεταξύ των μαθητών του Μαχαρίσι είναι και ο κινηματογραφικός σκηνοθέτης Ντέιβιντ Λιντς, ο οποίος δήλωσε ότι ο διαλογισμός τού άλλαξε τη ζωή.

Μία συνέντευξη  με τον Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι στην Kathy Juline του περιοδικού Science of Mind Magazine
Νοέμβριος 1993

  - Ο Υπερβατικός Διαλογισμός τον οποίον έχεις αναπτύξει, χαίρει εντυπωσιακής επιτυχίας διεθνώς. Τι είναι ακριβώς;

Μαχαρίσι: Ο Υπερβατικός Διαλογισμός είναι μια απλή, φυσική τεχνική του νου, ένας αυθόρμητος, χωρίς προσπάθεια βηματισμός του νου προς την απεριόριστη ουσία του. Μέσω του Υπερβατικού Διαλογισμού, ο νους αποκαλύπτει το δυναμικό του για επίγνωση άνευ ορίων, την υπερβατική επίγνωση, την Ενωτική Επίγνωση - ένα ζωντανό πεδίο όλων των δυνατοτήτων, όπου κάθε τι πιθανό είναι διαθέσιμο στον συνειδητό νου.  Ο συνειδητός νους αποκτά επίγνωση τις ίδιας του της αξιοπρέπειας, της απεριόριστης ουσίας του, του άπειρου δυναμικού του. Ο Υπερβατικός Διαλογισμός παρέχει ένα μέσον με το οποίο ο συνειδητός νους θα εξερευνήσει ολόκληρη την έκταση της ύπαρξής του - τόσο της δραστήριας όσο και της σιωπηλής, τόσο της αξίας του σημείου όσο της αξίας του απείρου. Δεν είναι ένα πακέτο από πιστεύω, μια φιλοσοφία, ένας τρόπος ζωής, ή μια θρησκεία. Είναι μια εμπειρία, μια νοητική τεχνική που κάποιος την ασκεί κάθε μέρα επί δεκαπέντε με είκοσι λεπτά.

 - Ποια είναι μερικά από τα οφέλη της;

Επιστημονικά πειράματα με ανθρώπους που ασκούσαν τον Υπερβατικό Διαλογισμό δείχνουν ότι τείνει να επιφέρει ομαλοποίηση σε όλους τους τομείς της ζωής. Μειώνει το στρες, βελτιώνει την υγεία, εμπλουτίζει την νοητική λειτουργία, βελτιώνει τις διαπροσωπικές σχέσεις, και αυξάνει την αποδοτικότητα και ικανοποίηση στην εργασία.

 - Μπορούν άλλες μορφές διαλογισμού να παράγουν παρόμοια αποτελέσματα;

Φυσικά και μπορούν. Εντούτοις, ένα προσόν που έχει ο Υπερβατικός Διαλογισμός είναι η έσχατη του απλότητα. Είναι πολύ απλό να τον μάθει οποιοσδήποτε. Επιπροσθέτως, υπήρξε αντικείμενο επιστημονικής έρευνας για περισσότερο από τριάντα χρόνια, και τα ευεργετικά της αποτελέσματα είναι καλώς τεκμηριωμένα.

 - Τι είναι αυτό που δίνει στον Υπερβατικό Διαλογισμό τόσο μεγάλη δυνατότητα για θετικές αλλαγές;

Για να απαντήσω σε αυτό, θα πρέπει να δούμε στη φύση της ίδιας της δημιουργίας. Η δημιουργία έχει δύο όψεις: τη διάνοια, που είναι η αιτία των πάντων, και την εκδήλωση της διάνοιας, που είναι η υλική υπόσταση και το ψυχολογικό γνώρισμα του καθημερινού κόσμου. Επειδή ο Υπερβατικός Διαλογισμός προσεγγίζει άμεσα τη διάνοια, παρά τις εκδηλώσεις της διάνοιας, επιλύει προβλήματα εισάγοντας αρμονία και ευημερία στο πιο θεμελιώδες επίπεδο, και χωρίς να απασχολείται με τα ίδια τα προβλήματα. Αυτός είναι ο λόγος της αποτελεσματικότητάς του.

Ας πάρουμε αυτό το παράδειγμα. Ο κηπουρός τροφοδοτεί με νερό τη ρίζα ενός δένδρου. Εκείνο το νερό και εκείνη η θρέψη στη συνέχεια φτάνει όλα τα μέρη του δένδρου - τα φύλλα, τα κλαδιά, τα λουλούδια, τα φρούτα, μέσα από το χυμό. Μπορούμε να φανταστούμε το χυμό ως κάτι ανάλογο με τη διάνοια, τα δε πράσινα φύλλα, ή τα κίτρινα λουλούδια, ανάλογα με τις εκδηλώσεις της διάνοιας. Τα φύλλα και τα λουλούδια είναι η διάνοια του χυμού, μετά τον μετασχηματισμό της. Έτσι η διάνοια παρουσιάζεται με πολλές διαφορετικές μορφές της εκδηλωμένης ζωής ως φύλλα και λουλούδια ενός δένδρου. Τα φύλλα και τα λουλούδια είναι η διάνοια του χυμού μετά τον μετασχηματισμό της. Κατά παρόμοιο τρόπο η διάνοια, όπως τα φύλλα και τα λουλούδια ενός δένδρου, παρουσιάζεται ως τόσες πολλές διαφορετικές μορφές της εκδηλωμένης ζωής. Αυτές οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν κάθε άποψη της ύπαρξης, από την υλική και σωματική,  έως την ψυχολογική, διανοητική και πνευματική. Όλες εκείνες οι ιδιομορφίες της ζωής προέρχονται από τον μετασχηματισμό της διάνοιας.

Στον διαλογισμό, συναντάμε άμεσα αυτήν την ουσιαστική διάνοια. Ως εκ τούτου, έχουμε τη δυνατότητα να θρέψουμε όλα τα υπόλοιπα επίπεδά της, και με αυτόν τον τρόπο όλα τα επίπεδα της εκδήλωσης, με έναν τέτοιο τρόπο που σχετίζεται αρμονικά με όλο το σύμπαν.

 - Σε τι διαφέρει ο Υπερβατικός Διαλογισμός από τις διάφορες άλλες μορφές διαλογισμού;

Η βασική διαφορά είναι ότι ο Υπερβατικός Διαλογισμός, εκτός από την απλότητά του, ασχολείται μόνο με τον νου. Άλλα συστήματα συχνά εμπλέκουν κάποιες επί πλέον απόψεις με τις οποίες ασχολείται ο νους, όπως είναι η αναπνοή ή οι σωματικές ασκήσεις. Αυτές μπορεί να είναι λόγο πιο περίπλοκες επειδή ασχολούνται με τόσα πολλά πράγματα. Όμως με τον Υπερβατικό Διαλογισμό δεν υπάρχει πιθανότητα καμίας παρέμβασης. Έτσι λέμε ότι αυτό είναι το πανεύκολο πρόγραμμα, που επιτρέπει στο συνειδητό νου να εξερευνήσει όλη την έκταση της ύπαρξής του.

Ο Υπερβατικός Διαλογισμός εκτείνεται από τον δραστήριο νου - ή ενεργό νου - έως τον ήσυχο νου - ή το νου σε ανάπαυση. Σε αυτόν τον νου σε ανάπαυση, κάποιος έχει την καθαρότητα και απλότητα, χωρίς να εμπλέκεται με τίποτε άλλο παρά με το νου, χωρίς να εμπλέκεται με οποιαδήποτε άλλη πρακτική. Στον Υπερβατικό Διαλογισμό, επειδή ασχολούμαστε μόνο με το νου, θρέφουμε όλες τις εκδηλώσεις της διάνοιας. Ο νους διαλογίζεται, κερδίζει την Υπερβατική Συνειδητότητα και προκαλεί μετασχηματισμούς σε διάφορους τομείς της εκδηλωμένης δημιουργίας. Με το να βιώνουν την Υπερβατική Συνειδητότητα, όλα τα πεδία της ζωής, που είναι οι εκφράσεις της διάνοιας, θρέφονται ή μετασχηματίζονται και γίνονται καλύτερα.

Ο νους φυσικά, ασχολείται πάντα με άλλες απόψεις, όπως είναι η φυσιολογία του σώματος, το περιβάλλον, και ολόκληρο το σύμπαν. Όμως τη στιγμή που ο Υπερβατικός Διαλογισμός ασχολείται μόνο με τη λειτουργία του νου, από τις δραστήριες καταστάσεις του έως την κατασταλαγμένη κατάστασή του, παραμένει χωρίς να νοιάζεται για εκείνες τις άλλες απόψεις, παρόλο που ασχολείται με όλες αυτές, επειδή είναι η διάνοια αυτή που ασχολείται με αυτές όλες.

 - Πώς μαθαίνει κάποιος να ασκεί τον Υπερβατικό Διαλογισμό;

Μέσω διδαχής. Αυτό που συμβαίνει είναι πως ο νους, στην δραστήρια του κατάσταση, μαθαίνει να βιώνει τις ίδιες του τις λιγότερο δραστήριες καταστάσεις, να βιώνει την προοδευτική ελαχιστοποίηση των  δραστήριων καταστάσεων του, έως ότου κάποια στιγμή αποκτά επίγνωση της υπερβατικής κατάστασης της συνειδητότητας.   Αλλά όταν μαθαίνουμε να το κάνουμε αυτό, πρέπει να θυμόμαστε ότι ο νους ήταν συνήθως ελεύθερος να περιπλανιέται τόσο σε περιοχές γνώσεις, ή δύναμης, ή την επιδίωξη της ευτυχίας, και πως τώρα θα πρέπει να μάθει πώς να γνωρίσει ξανά τον εαυτό του. Αυτός είναι ο λόγος που η διδασκαλία γίνεται απαραίτητη. Αφού μάθει κάποιος τον Υπερβατικό Διαλογισμό γνωρίζει ποια είναι η φυσική του κατάσταση.  Όμως για να το καταλάβει κάποιος αυτό, θα πρέπει να ελευθερωθεί από αφύσικα προγράμματα, ενέργειες και εμπειρίες.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν εμπειρία της Υπερβατικής Συνειδητότητας, της καθαρής συνειδητότητας, της καθαρής φύσης του νου. Αντιλαμβάνονται τον δραστήριο νου, που είναι η κατάσταση συνειδητότητας της εγρήγορσης. Αντιλαμβάνονται επίσης την πλήρη απώλεια μνήμης του νου, την κατάσταση ύπνου. Και αντιλαμβάνονται την ενδιάμεση κατάσταση, τον νου που ονειρεύεται. Όμως δεν αντιλαμβάνονται την καθαρή ή Υπερβατική Συνειδητότητα.  Η εμπειρία λοιπόν εκείνης της συνειδητότητας είναι που μαθαίνεται με τον Υπερβατικό Διαλογισμό, παρόλο που αυτή η κατάσταση δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ίδια η φύση του νου.

 - Όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να ασκούν τον Υπερβατικό Διαλογισμό, έχουν εμπειρία της επίδρασης κάθαρσης, όταν βγαίνουν αρνητικά πράγματα; Η μετακίνηση σε αυτήν την ενοποιημένη κατάσταση της συνειδητότητας προϋποθέτει μια επώδυνη περίοδο;

Θα σκεφθούμε πάλι ένα ύφασμα. Όταν το ύφασμα είναι πολύ βρόμικο, αρχίζεις να το βάζεις στο σαπούνι. Το πλένεις μια και δύο. Όμως καθώς καθαρίζει, παρουσιάζονται γαριασμένοι λεκέδες που δεν φαινόντουσαν πριν. Όμως, αν συνεχίσεις να πλένεις και να πλένεις, εκείνοι οι λεκέδες αρχίζουν να ξεθωριάζουν όλο και περισσότερο, και μετά εξαφανίζονται τελείως. Κατά παρόμοιο τρόπο, όταν παλαιές συνήθειες στρες ή άγχους αρχίζουν να εξουδετερώνονται με τον Υπερβατικό Διαλογισμό, κάποιος μπορεί να μην αισθανθεί άνετα όταν βγαίνουν άλλες βαθύτερες συνήθειες, όμως αυτό συμβαίνει μόνο επειδή επανέρχεται η φυσική κατάσταση και το στρες φεύγει. Αυτό είναι μέρος της απόκτησης της ομαλής και φυσικής κατάστασης.

Για παράδειγμα, κάποιοι άνθρωποι μπορεί να πουν, "δεν ανησυχώ για πράγματα που με ανησυχούσαν. Μήπως αυτό σημαίνει ότι χάνω τον εαυτό μου; την ατομικότητα μου;" Σε εκείνους, αυτή η ομαλοποίηση του νου φαίνεται περίεργη. Συμπεριφερόντουσαν με όρια, στο χώρο και το χρόνο, και τώρα αφυπνίζονται στην απεριόριστη επίγνωση. Έτσι υπάρχει συχνά μια αίσθηση του διαφορετικού και του περίεργου στην αρχή.

 - Λες ότι ο Υπερβατικός Διαλογισμός είναι ένα πρόγραμμα για το νου. Ποια είναι η σχέση του με τη διάνοια;

Ο Υπερβατικός Διαλογισμός δεν εμπλέκει τη διάνοια. Ο Υπερβατικός Διαλογισμός είναι μία εμπειρία του νου, από τα δραστήρια του επίπεδα στο ενοποιημένο επίπεδο. Είναι μια αθώα εμπειρία του δραστήριου νου και μια αθώα εμπειρία του κατασταλαγμένου νου, του σιωπηλού νου.