Με αφορμή την επέτειο θανάτου , του
Ρωμαίου λυρικού ποιητή, σήμερα 27 Νοεμβρίου του έτους 8 π.Χ, αναρτώ στο Λογοτεχνικό μου περιβόλι τα πιο σπουδαία
αποφθέγματά του.
Να τονίσουμε πως ο Κουίντος Οράτιος Φλάκκος
(Quintus Horatius Flaccus, γεννήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 65 π.Χ. και απεβίωσε στις 27 Νοεμβρίου 8 π.Χ.) είναι γνωστός στο ευρύ πεδίο σαν Οράτιος, και ήταν ήταν ο κορυφαίος Ρωμαίος λυρικός ποιητής κατά την εποχή του Οκταβιανού Αύγουστου.
Για πολλούς είναι ένας από τους δύο μεγαλύτερους Λατίνους ποιητές όλων των εποχών μαζί με τον Βιργίλιο.
(Quintus Horatius Flaccus, γεννήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 65 π.Χ. και απεβίωσε στις 27 Νοεμβρίου 8 π.Χ.) είναι γνωστός στο ευρύ πεδίο σαν Οράτιος, και ήταν ήταν ο κορυφαίος Ρωμαίος λυρικός ποιητής κατά την εποχή του Οκταβιανού Αύγουστου.
Για πολλούς είναι ένας από τους δύο μεγαλύτερους Λατίνους ποιητές όλων των εποχών μαζί με τον Βιργίλιο.
Γεννήθηκε στη Βενόζα,
μία κωμόπολη στα σύνορα Απουλίας και Λουκανίας, ως γιος απελεύθερου γεννημένος
ο ίδιος ελεύθερος. Ο πατέρας του εργαζόταν ως μεσάζοντας σε δημοπρασίες. Παρότι
ο ποιητής παρουσιάζει τον εαυτό του ως «πτωχόν και τίμιον» αγρότη (macro pauper
agello, «Σάτιρες» 1.6.71),
η ασχολία του πατέρα του ήταν επικερδής για τους πρώην σκλάβους: ο πατέρας του μπόρεσε να ξοδέψει αρκετά χρήματα για την εκπαίδευση του γιου του, συνοδεύοντάς τον αρχικώς στη Ρώμη για τη στοιχειώδη μόρφωση και στέλνοντάς τον κατόπιν στην Αθήνα να μελετήσει Ελληνικά και Φιλοσοφία. Ο Οράτιος αργότερα εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του ως εξής:
η ασχολία του πατέρα του ήταν επικερδής για τους πρώην σκλάβους: ο πατέρας του μπόρεσε να ξοδέψει αρκετά χρήματα για την εκπαίδευση του γιου του, συνοδεύοντάς τον αρχικώς στη Ρώμη για τη στοιχειώδη μόρφωση και στέλνοντάς τον κατόπιν στην Αθήνα να μελετήσει Ελληνικά και Φιλοσοφία. Ο Οράτιος αργότερα εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του ως εξής:
«Αν ο χαρακτήρας μου
βαρύνεται με λίγα μικρά ελαττώματα, κατά τα άλλα είναι τίμιος και ηθικός. Αν
λίγους μόνο διάσπαρτους λεκέδες μπορείτε να δείξετε σε μια κατά τ´άλλα αγνή
επιφάνεια, αν κανείς δε μπορεί να με κατηγορήσει για φιλοχρηματία, ή λαγνεία, ή
ασωτίες, αν ζω ζωή ενάρετη, αμόλυντη από ακαθαρσίες (συγχωρείστε μου προς
στιγμή τον αυτοέπαινό μου),κι αν είμαι ένας καλός φίλος για τους φίλους μου,
στον πατέρα μου οφείλονται όλα αυτά... ... Αξίζει από μένα ευγνωμοσύνη και
αίνο. Ποτέ δε θα μπορούσα να ντρέπομαι για ένα τέτοιο πατέρα, ούτε και νιώθω
ανάγκη καμιά ν' απολογηθώ, σαν πολλούς άλλους, επειδή είμαι γιος απελεύθερου».
(«Σάτιρες» 1.6.65-92)
Μετά τη δολοφονία του
Ιουλίου Καίσαρα, ο Οράτιος πήγε στο στρατό, υπό τις διαταγές του στρατηγού
Βρούτου. Πόλεμησε ως αξιωματικός (tribunus militum) στη Μάχη των Φιλίππων. Αργότερα
ισχυρίσθηκε ότι σώθηκε πετώντας την ασπίδα του και φεύγοντας. Επειδή κηρύχθηκε
αμνηστία για όσους είχαν πολεμήσει κατά του Οκταβιανού Αυγούστου, ο Οράτιος
επέστρεψε στην Ιταλία, όπου όμως ανακάλυψε ότι η ακίνητη περιουσία του είχε
δημευθεί και (μάλλον) ότι ο πατέρας του είχε πεθάνει. Είχε πάντως τα χρήματα
για να αγοράσει μία μόνιμη θέση εργασίας ως scriba quaestorius, ένα αξίωμα του
Θησαυροφυλακίου, που του επέτρεψε να ζήσει άνετα και να επιδοθεί στην ποιητική
του τέχνη. Αργότερα κατόρθωσε να εισέλθει σε ένα λογοτεχνικό κύκλο που
περιελάμβανε τους Βιργίλιο και Ρούφο. Εκείνοι τον γνώρισαν στον Μαικήνα, φίλο
και έμπιστο του Αυγούστου, που έγινε ο προστάτης του και δώρισε στον Οράτιο ένα
αγρόκτημα με έπαυλη κοντά στο Tibur
(το σημερινό Τίβολι). Μη έχοντας κληρονόμους, ο Οράτιος το άφησε πεθαίνοντας στον αυτοκράτορα Αύγουστο. Το αγρόκτημα διατηρείται και σήμερα ως τόπος προσκυνήματος για τους φίλους του έργου του.
(το σημερινό Τίβολι). Μη έχοντας κληρονόμους, ο Οράτιος το άφησε πεθαίνοντας στον αυτοκράτορα Αύγουστο. Το αγρόκτημα διατηρείται και σήμερα ως τόπος προσκυνήματος για τους φίλους του έργου του.
Ας διαβάσουμε τα σπουδαία λόγια Σοφίας του σημαντικότατου
ποιητή:
Επαινείς την καλή τύχη
και τους τρόπους των ανθρώπων της αρχαιότητας κι όμως αν ξαφνικά κάποιος θεός
σ' έπαιρνε και γύριζες πίσω σ' αυτούς τους καιρούς, τότε θ' αρνιόσουν όλες τις
εποχές.
Κάθε γνώση που
προστίθεται είναι προσθήκη στην ανθρώπινη δύναμη.
Να λογαριάζετε καλά ως
πού φτάνει η δύναμή σας και ως πού δεν φτάνει η ικανότητά σας.
Ολόγυμνος, ψάχνω να βρω
την κατασκήνωση εκείνων, που δεν έχουν επιθυμίες.
Όποιος κακολογεί φίλο του
που δεν είναι παρών ή δεν τον υπερασπίζεται όταν άλλοι τον κακολογούν ή
επιδιώκει το ανόητο γέλιο των παρόντων κι έτσι ν' αποκτήσει φήμη ευφυολόγου ή
δεν κρατάει το μυστικό που του εμπιστεύτηκε ο φίλος του, είναι φαύλος.
Στη συμφορά να είσαι
γενναίος και δυνατός, όμως να χειρίζεσαι με σωφροσύνη τα πανιά, όταν είναι
παραφουσκωμένα με άνεμο ευτυχίας.
Το κρασί είναι ζωή.
Το κρασί φέρνει στο φως
όλα τα κρυμμένα μυστικά της ψυχής.
0 Σχόλια