Κάποιες δυνάμεις κάνουν την ευτυχία άπιαστη. Από εξελικτική άποψη, η δουλειά του εγκεφάλου δεν είναι να μας κάνει ευτυχισμένους
Αν μπορούσατε να πραγματοποιήσετε για τους αγαπημένους σας μία μόνο ευχή, ποια θα ήταν αυτή; Πολλοί θα ήθελαν να είναι ευτυχισμένοι. Αυτό μπορεί να ακούγεται κλισέ, αλλά έχει ένα βαθύτερο νόημα. Υπονοεί ότι η ευτυχία μπορεί να είναι δύσκολο να επιτευχθεί.
Κάποιες δυνάμεις κάνουν την ευτυχία άπιαστη. Από εξελικτική άποψη, η δουλειά του εγκεφάλου δεν είναι να μας κάνει ευτυχισμένους, αλλά να μας βοηθήσει να επιβιώσουμε και να αναπαραχθούμε. Ο εγκέφαλός μας είναι φτιαγμένος έτσι ώστε να προσπαθεί να προβλέψει πιθανές απειλές. Οι πρόγονοί μας ζούσαν σε ένα σκληρό περιβάλλον, όπου κινδύνευαν από διάφορα αρπακτικά. Και παρ’ όλο που το περιβάλλον μας έχει αλλάξει δραματικά, η εξέλιξη ακολουθεί ρυθμούς… σαλιγκαριού. Ο εγκέφαλός μας βρίσκει νέες απειλές για να ανησυχεί, όπως η εργασιακή ασφάλεια, η ευημερία των αγαπημένων μας και η γνώμη των άλλων για εμάς. Όμως, η πρόβλεψη αρνητικών αποτελεσμάτων είναι μια συνταγή άγχους, όχι ευτυχίας.
Επιπλέον, δεν είμαστε «καλωδιωμένοι» για να είμαστε ικανοποιημένοι με αυτά που έχουμε. Η φύση δεν θέλει την ικανοποίηση, γιατί δεν προάγει, εξελικτικά, την επιβίωση και την αναπαραγωγή.
Τέλος, οι κοινωνικές συγκρίσεις εξυπηρετούν και αυτές έναν εξελικτικό σκοπό. Μπορούν να μας παρακινήσουν να συμβαδίσουμε και να ταιριάξουμε με τους συνομηλίκους μας. Μελέτες δείχνουν ότι γενικά συγκρίνουμε τον εαυτό μας με εκείνους που είναι καλύτεροι από εμάς κατά κάποιο τρόπο, ακόμα κι αν τέτοιες συγκρίσεις έχουν κόστος για την αυτοεκτίμηση και τη διάθεσή μας.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επιτείνει την τάση αυτή. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι κοινωνικές συγκρίσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τις περισσότερες φορές οδηγούν σε μείωση της αυτοεκτίμησης και επιδείνωση της ψυχικής υγείας.
Η αναζήτηση της ευτυχίας, λοιπόν, απαιτεί σκόπιμη προσπάθεια, επειδή πρέπει να αντιπαλέψουμε ισχυρές εξελικτικές πιέσεις που ενισχύονται από τις τεχνολογικές εξελίξεις. Όμως, το να βάλεις την ευτυχία σου στην… αναμονή μέχρι να γίνουν οι ιδανικές συνθήκες είναι επικίνδυνο, γιατί αυτή η μέρα μπορεί και να μην έρθει ποτέ.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Υπάρχουν κάποιες πρακτικές που μπορούν να μας βοηθήσουν να αποκρούσουμε τις εξελικτικές πιέσεις και να είμαστε πιο ευτυχισμένοι στην καθημερινή μας ζωή.
1. Βάλτε όρια με τα social media
Παρά τη χρησιμότητά τους, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να αποτελέσουν απειλή για την ψυχική σας υγεία. Θέστε, λοιπόν, σταθερά χρονικά όρια, για να μπορείτε να είστε περισσότερο παρόντες με τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
2. Σύνδεση
Ο πολλαπλασιασμός των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν αντιστάθμισε την επιδημία της μοναξιάς. Και η μοναξιά ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τη σωματική μας υγεία, με κίνδυνο θνησιμότητας συγκρίσιμο με το κάπνισμα 15 τσιγάρων την ημέρα, σύμφωνα με το περιοδικό Harvard. Μπορεί επίσης να έχει κόστος και για τη συναισθηματική μας υγεία.
Ένα καλό σημείο εκκίνησης για να δημιουργήσετε νέες σχέσεις είναι να βρείτε άτομα με παρόμοια ενδιαφέροντα. Για παράδειγμα, μπορείτε να συμμετάσχετε σε μια ομάδα πεζοπορίας, μια ομάδα φωτογραφίας ή ένα στούντιο γιόγκα. Το κοινό ενδιαφέρον μπορεί να είναι καταλύτης για τη δημιουργία νέων σχέσεων. Ακόμα κι αν αυτές οι σχέσεις περιστρέφονται αποκλειστικά γύρω από την κοινή δραστηριότητα, βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής σας.
3. Να είστε παρόντες
Ξοδεύουμε το 47% του χρόνου που είμαστε ξύπνιοι σκεπτόμενοι κάτι διαφορετικό από την παρούσα στιγμή. Η σκέψη περί του μέλλοντος μπορεί να μειώσει τη συνολική μας ευτυχία, ακόμα κι αν σκεφτόμαστε κάτι θετικό.
Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι σκέφτεστε ένα επερχόμενο ταξίδι την άνοιξη σε έναν ηλιόλουστο προορισμό την ώρα που κάνετε μια βαρετή δουλειά μια μελαγχολική χειμωνιάτικη μέρα. Η φαντασίωση του μέλλοντος μπορεί να προκαλέσει αρνητικά συναισθήματα, επειδή υπογραμμίζει το χάσμα μεταξύ της πραγματικότητας και του σημείου όπου θα θέλατε να μπορούσατε να βρίσκεστε. Είναι πιο πιθανό να βιώσετε την ευτυχία εστιάζοντας στην παρούσα στιγμή και αξιοποιώντας την στο έπακρο.
4. Να είστε δημιουργικοί
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ενασχόληση με δημιουργικές δραστηριότητες μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει τη διάθεση. Προσπαθήστε να βρείτε χρόνο για να είστε δημιουργικοί. Η προσθήκη ενός ακόμη πράγματος στην ήδη γεμάτη λίστα των υποχρεώσεών σας μπορεί να ακούγεται τρομακτική. Ωστόσο, το να αφιερώσετε έστω και ένα μικρό κομμάτι του χρόνου σε δημιουργικές δραστηριότητες μπορεί να αυξήσει την ευτυχία σας προσθέτοντας ποικιλία και ευχαρίστηση στη ζωή σας.
5. Περάστε χρόνο στη φύση
Υπάρχει κάτι χαλαρωτικό και ταυτόχρονα αναζωογονητικό στο να περνάς χρόνο στη φύση. Η έκθεση στην έμφυτη μεγαλοπρέπεια και ομορφιά της φύσης προκαλεί δέος. Το να αφαιθείτε στους ήχους, τις μυρωδιές και τις ομορφιές της μπορεί να ενισχύσει την ευτυχία σας, δίνοντάς σας και μία νέα προοπτική και την ευκαιρία να εκτιμήσετε το θαύμα της ύπαρξης.
Συνοψίζοντας, η ευτυχία δεν είναι κάτι που έρχεται φυσικά στον αρχαϊκό μας εγκέφαλο. Η σκόπιμη επιδίωξή της μπορεί να την κάνει πιο σταθερό κομμάτι της καθημερινότητάς μας, λέει ο ψυχίατρος Dimitrios Tsatiris.
Πηγές: Psychology Today & (iatropedia.gr)
Φωτογραφία: iStock
0 Σχόλια